31 mei 2014

Paaltjes, heel veel paaltjes

Ze stonden al twee jaar op het lijstje. Een drietal, halfdode acaciabomen langs de rand van de weg, op de grens van gemeentegrond, percelen van een buurman en die van ons.

Op een ander bosperceel solliciteert een kwartet kwijnende acacia’s van dertig meter hoog eveneens naar de motorkettingzaag.

Op de laatste dag van mei was het zover. Eindelijk had Patrick tijd. De man die al jaren voor ons het grote, zware en vooral gevaarlijke werk met de motorkettingzaag doet, pakt het tegenwoordig al helemaal professioneel aan. Patrick heeft een lier gekocht met een gevlochten staaldraad van honderd meter. Gemonteerd op zijn tractor aan de rand van het bos of langs de weg, sleept hij daarmee zonder mankeren de meterlange stammen uit het bos. Klik hier voor filmpje. Op een vrije plek ontdoen we ze samen van onbruikbare zijtakken en zagen we de stammen op twee meter.

Na ruim één dag werken, schatten we dat we genoeg hout hebben voor driehonderd paaltjes die de ijzerdraden in de wijngaard dragen. Die kolossale voorraad lijkt genoeg voor een jaar of drie. Ze vervangen de omvergereden of verrotte paaltjes die we op hun beurt daarna opstoken in de houtkachel.

Er resteert nog één klus. Met Patrick’s door de tractormotor aangedreven kloofmachine moeten we de bomen nog splijten. Dat komt later dit jaar.

10 mei 2014

Machine schoffelt onkruid weg

‘Intercep’ heet het ingenieuze apparaat. De mechanische schoffelmachine hangt achter de tractor en zigzagt met zijn messen het onkruid tussen de wijnranken weg. Het is het chemievrije alternatief voor onze beslissing om de hele wijngaard biologisch te maken.

Sinds dit voorjaar slaan we de jaarlijkse spuitbeurt tegen onkruid over. Om te voorkomen dat de distels, bramen en handjesgras al te welig gaan tieren en om ook schadelijke soorten als Canadese fijnstraal en tal van andere woekeraars het hoofd te bieden, experimenteren we met een mechanische schoffelmachine.

Het apparaat heeft een soort voelspriet, die maakt dat hij zodra de voet van de wijnrank raakt, de messen ijlings worden ingetrokken. Met een slakkengang ploegt de tractor zich door de wijngaard. Twee werkdagen zijn er nodig om het onkruid op onze acht hectare los te schoffelen.

Leuk is dat de bodem tussen de ranken maandenlang los blijft en ademt. Losgeraakt onkruid is er dan later nog met de hand of pikhouweel uit te trekken of hakken zonder dat we in de keiharde grond hoeven te bikken.

06 april 2014

Voorjaarsproeverij met nieuwe witte wijn

Ongeveer dertig mensen hebben vandaag de voorjaarsproeverij bezocht. We presenteerden de nieuwe Bellevue Chardonnay 2013, en met een mooi zaterdagmiddagzonnetje kon de wijn de goedkeuring van velen wegdragen.

Het is weer een zeer ‘a-typische’ Chardonnay geworden. In de geur herkennen we nog wel iets van de specifieke Chardo-smaak zoals witte bloemen en gras, maar in de mond is frisheid en de fijne zuurgraad compleet verrassend terwijl de typische ‘vettige’ smaak praktisch ontbreekt.

Hoe het komt? Bellevue ligt met 300 meter nu eenmaal op relatief grote hoogte. Verder is er in 2013 wat aan de vroege kant geoogst, wat niet alleen de frisse zuren maar ook het lage alcoholpercentage (krap 12 procent) verklaart.

Ruim voorradig in het land is de vijfde editie van de Chardonnay van Bellevue. Lekker voor voorjaar en zomer, als aperitief en bij salades.

05 april 2014

Stroomversnelling: heel Bellevue wordt BIO

Dit vroege voorjaar besloten we om een fors stuk van de wijngaard om te turnen tot biologische akkers. De wijn die van bijna 5 van de 8 hectare komt, mag over drie jaar het predicaat ‘biologisch’ dragen.

‘Maar,’ oppert Pascal, ‘dan moet ik voor die luttele drie resterende hectaren met een tractor en spuitmachine speciaal naar boven komen. Laten we dan proberen om heel Bellevue biologisch te maken.’

Deze nieuwe keuze is niet zonder risico. Vooral ons kleine perceel witte druiven (Chardonnay) is erg gevoelig voor meeldauw en valse meeldauw. ‘Jullie zullen de zaak nog nauwkeuriger moeten volgen en grondig surveilleren,’ aldus Pascal.

Ook biologische buurman Frédéric en specialist Emmanuel beloven de cruciale maanden tussen half mei en half juli een extra oogje in het zeil te houden. Het is ook de periode dat we zelf veel in de wijngaard zijn, onder meer om de ondersnoei met de hand te doen.

We zullen ons zelf ook nog meer gaan scholen om de symptomen van meeldauw tijdig te signaleren en in te grijpen met het arsenaal middelen die zijn toegestaan volgens de biologische wijnbouw.

Bellevue-mannetjes verneukt

De beslissing om Bellevue geheel biologisch te maken, leidt tot nieuwe avonturen.

Eind maart is Pascal aan de lijn. Het is urgent. ‘We gaan een nieuw middel inzetten tegen de Ver de la grappe,’ zegt de regisseur. ‘Het scheelt spuitbeurten tegen deze schadelijke vlinder en het verhoogt op termijn de natuurlijke weerstand van de planten. Maar je moet vóór 8 april 4500 capsules in de wijngaard komen ophangen. Blokkeer een weekend en boek een vliegtuig,’ gebiedt de regisseur.

Dus staan we 2 april in een bulderende wind in de wijngaard. Het middel in kwestie zijn feromonen, signaalmoleculen waarmee in ons geval vrouwtjesvlinders Eudemis hun mannetjes lokken.

Het onooglijke motje is bepaald geen onschuldige fladderaar. Begin april is de eerste generatie geslachtsrijp. De vlindertjes leven circa 5 weken en planten zich voort op de wijnstronken en wijnbladeren.

Dat is allemaal nog tot daaraan toe, maar de derde generatie legt eieren op de rijpe druiven, ergens in augustus. De rupsjes die daaruit voortkomen, boren zich in de druiven en prikken ze lek. Soms zitten er wel dertig rupsen in een druiventros. Niet alleen gaat kostbaar sap verloren, erger is dat grijze schimmel (Botrytis) op het suikerrijke vocht afkomt en hele trossen aantast.

Chemieconcerns als BASF hebben met spectometrisch onderzoek de verantwoordelijke moleculen van de feromonen vastgesteld en het spul vervolgens nagemaakt. ‘De vrouwelijke geur verdampt met minieme hoeveelheden door de plastic capsules heen, waardoor mannetjes denken dat ze kunnen paren. Ze raken compleet in de war door deze confusion sexuelle,’ legt Emmanuel Robert uit. Als specialist van de coöperatie Arterris raadt hij deze methode aan voor wijngaarden als Bellevue, die geïsoleerd liggen en niet onder invloed staan van conventionele producten van naburige wijngaarden. ‘Na enkele jaren neemt de natuurlijke weerstand van de plant toe, zo blijkt uit onderzoek in Duitsland,’ weet Emmanuel.

De capsules moeten ongeveer om de vier planten aan het ijzerdraad worden geclipt. Aan de buitenste rij brengen we een dubbele dosis aan. Om de mannetjes al in de bosrand in verwarring te brengen, hangen we de seksdozen ook in de takken van ceders en eiken. Het lijkt alsof we een speurtocht uitzetten voor een kinderfeestje.

Met zijn tweeën is de klus in een goede dag werken geklaard. De eerste biologische noviteit op Bellevue is een feit. De capsules blijven werkzaam tot begin oktober.

Er is wel een nadeel, zegt Emmanuel. ‘In de winter moet je tijdens de snoei de capsules eraf halen, want het plastic breekt niet af.’

30 maart 2014

Lente!

Een nieuwe lente, een begin. Bomen botten uit, overal bloemen.

Paarsblauwe bloemen in de rozemarijn, geel speenkruid, witte boerenkers, gele forsythia, paarse klaprozen, de witte pruimen- en zachtrose amandelbloesem zijn de witte kersenbloesem voor gegaan. De luzerne ontwaakt uit zijn winterslaap en komt weer langzaam boven het gras uit.

Maar bovenal steken vanaf eind maart voorzichtig de frisgroene blaadjes aan de zorgvuldig geattacheerde wijnranken de kop op. De Chardonnay het eerst, de Cabernet franc het laatst.

De wijngaard loopt dit jaar wat voor, zeker vergeleken met 2013. Toen hadden we het hele jaar een achterstand door het extreem koude voorjaar. In 2014 noteren we een zeer zachte winter met vooral heel veel regen. Meeldauw heeft daarom redelijk kunnen overleven en ligt op de loer om bij deze eerste de beste coup de chaleur uit te breken. Maar de Bellevue-bio-brigade is paraat!

06 maart 2014

Tien jaar Bellevue: nu meer dan de helft Bio!

Het tienjarig bestaan van Bellevue wordt gevierd met een majeure uitbreiding van het biologisch areaal. Teelden we de afgelopen vijf jaar nog ongeveer tien procent van onze druiven biologisch, vanaf dit jaar groeit dat aandeel in één klap naar meer dan vijftig procent.

Vorig jaar leidde driekwart hectare biologische Merlot tot onze eerste handgeplukte oogst, gebotteld in een speciale ‘fles met het paarse etiket’. Maar we willen méér biologisch werken, en we willen méér vrijheid hebben om andere druivenrassen in een mooie volle biologische wijn te gebruiken. Dus breiden we het biologische areaal uit en zorgen we ervoor dat ook een deel van de twee andere ‘rode rassen’ het biologische pad kunnen volgen. Op termijn zullen we naast biologische Merlot ook kunnen kiezen voor biologische Cabernet franc en biologische Cot (Malbec).

Naast het kleine perceel van driekwart hectare bekeren we nu ook een groot perceel (van vier hectare, ofwel de helft van de wijngaard, zie de foto) tot de biologische teelt. Samen met deskundigen zullen we meer respect voor de bodem tonen, waardoor hopelijk ook de kwaliteit van onze wijn verder zal verbeteren.

Door deze beslissing zal het handwerk op de wijngaard vrijwel zeker verder toenemen. Dat betekent nog meer schoffelen met pikhouweel en hak, nog secuurder kijken naar de weersomstandigheden alvorens de kwetsbare vruchtjes te besproeien met zwavel en kopersulfaat (de in de biologische teelt toegestane middelen tegen valse en echte meeldauw).

Het eerste grote karwei zit er nu op. Van zo’n beetje elke wijnrank knipten we twee tot drie ogen af voordat we de loot aan de ijzerdraad vastbonden. Alles volgens het biologische adagium van de druivenplant: hoe minder uitlopers, hoe minder trossen, hoe geconcentreerder het sap, hoe beter de wijn.


03 maart 2014

Krokuswerk

Met zijn twintigen werken we in twaalf dagen, onder perfecte weersomstandigheden, het hele winterwerk onder de zoden. En dat ondanks een hardnekkig griepvirus dat rondwaart op Domaine de Bellevue. Het virus houdt bijna de helft van onze equipe een of meerdere dagen uit de roulatie.

Zoals elk jaar zijn we begonnen we met een team stoere mannen die de in januari gesnoeide takken met kracht uit de draden trekken (ramasse).

In hun kielzog volgt een klein groepje dat draden repareert en strak trekt, kapotte en rotte acaciapaaltjes vervangt, krom gereden spijkers recht slaat en verdwenen krammen vervangt.

Voor het volgende en laatste karwei dienen zich al jaren meest vrouwen aan: het vastmaken van de overgebleven loot waaruit straks de uitlopers ontspringen en waaraan de nieuwe druiventrossen zullen hangen (attache).

Namens het Bellevue-kwartet duizendmaal dank aan Gerrit, Joris, Afke, Elly, Mark, Marlies, Lucy, Jan, Dorien, Rita, Nardy, Diny en Sonja!!


06 januari 2014

Bellevue snoeit meer met de hand

Tot nog toe is het met de winter in Zuid-Frankrijk hetzelfde liedje als in Nederland: het weer is zeer zacht en er valt veel, heel veel regen.

De meeste machines om akkers te ploegen of mechanisch snoeiwerk uit te voeren blijven noodgedwongen binnen. Menselijke snoeiers, die de hectaren wijnareaal met de hand te lijf gaan, moeten onder zware omstandigheden werken.

"Op Bellevue valt het nog mee," vertelt Abdelslem, die al sinds 2006 het leeuwendeel van onze acht hectaren snoeit. "Bij jullie trekt de meeste regen netjes in de grond en zijn er maar weinig plassen. Beneden, in de vlakte van het dorp, is het een modderbad en kom je nauwelijks vooruit met al die klei aan je voeten."

Dit jaar is het Bellevue-team op volle kracht aanwezig en snoeien we zelf een flink areaal. We doen het biologische Merlotveld en daarnaast nog een fiks aantal andere Merlotpercelen.

Snoei is de duurste vorm van handwerk, en dus sparen we de meeste kosten uit door juist die snoei zelf te doen. Bovendien is het leuk om met de toekomst van de ranken bezig te zijn, want snoeien is twee jaar vooruit denken. Van een slordige twaalfduizend planten staat hun groei tot 2016 nu vast..

13 oktober 2013

Kleine oogst maar wel zeer rijp met veel suiker

Wat we vreesden, kwam uit. De prachtige nazomer en herfst maakten iets goed van de achterstand in de wijngaard, maar ze konden niet verhelpen dat we in 2013 slechts een luttele 280 hectoliter wijn binnenhaalden, dertig tot veertig procent minder dan normaal. Ons fraaie nieuwe vat van 4000 liter zal slechts voor een kwart zijn gevuld met biomerlot.
Op zaterdag 12 oktober was op 7,25 hectare de luid gonzende oogstmachine van onze regisseur Pascal Millot in de weer. Op 0,75 hectare klonken de vrolijke stemmen van twaalf plukkers uit Nederland.


De machine was het eerst klaar, namelijk dezelfde dag. De planten op het biomerlotveld voelden tot ver in de zondagmiddag de vaardige vingers van de plukkers. Die vingers hadden heel wat te doen, want het was – net als vorig jaar – weer een race geweest tussen het rijpen van de druiven en de opkomende schimmel. Omdat de rijping achter liep en ook niet alle druiven even rijp waren door het slechte voorjaar, wilden we de druiven zo lang mogelijk laten hangen.
Het mooie weer in de laatste weken voor de oogst gaf daarvoor ook alle aanleiding. Maar in het weekeinde voor de oogst ging het onweren en dat is voor schimmels het teken om een eindspurt in te zetten. We besloten om snel af te reizen naar Bellevue. Dat leek aanvankelijk op tijd te zijn, maar druiventrossen die er donderdag nog goed uitzagen, zaten bij onze aankomst op zaterdag al flink onder de schimmel.
Dus net als vorig jaar was het ‘triage dans la vigne’ geblazen. Tijdens het plukken inspecteerden we de trossen, knipten er rotte stukken uit en zorgden we dat zo min mogelijk onrijpe druifjes in de kratjes terecht kwamen.
Duizend flessen Biomerlot
Na twee dagen leverden we met ons twaalven iets meer dan 1000 kilogram af bij de cave. Een wat teleurstellende hoeveelheid, maar toch goed voor 1000 flessen. Over de kwaliteit kan nog niet veel gezegd worden.
Om de Biomerlot Bellevue 2013 goed te laten smaken, besloot wijnmaker Philippe een truc uit de Bourgognestreek toe te gaan passen. Hij laat de druiven in drie kleine vaten voorgisten in een koele ruimte van tien graden Celsius, gedurende een dag of tien. “Dan komen de fruitige smaken uit de schillen in het sap terecht en belandt minder van de scherpe – en door het koude jaar wellicht groene – tannine in het sap."
Daarna gaat de most samen met extra gist weer in een groter vat (ons eigen vat) bij kamertemperatuur. Onder goed gecontroleerde omstandigheden kan zo worden bepaald hoe de verdere vergisting en het contact met de schillen en pitten moet verlopen. Wordt vervolgd.