31 juli 2016

Het jaar van de distels


De wijngaard ligt nog steeds achter op het schema van de normale gang van zaken.

Normaal gesproken haalt de diepwortelende wijnrank zijn water in de zomer uit de metersdiepe ondergrond. Maar na de superdroge, warme winter, en een koud voorjaar met vooral veel kleine, korte miezerbuitjes, hebben de heuvels van Bellevue zich niet kunnen volzuigen. Voor de diepe wortels van de wijnranken is in de ondergrond daardoor amper vocht te vinden.

In deze droge zomer moeten de ranken het daardoor vooral hebben van ondiepe wortels en 'oppervlakkig' water: water dat direct na een regenbui in de bovenste bodemlaag komt.

Afgelopen maand regende het slechts luttele millimeters. Na enkele schamele klappen onweer voeren de wijnranken hevige concurrentie met onkruid zoals akkerwinde, enkele bramen en kweek (chien dents), maar het meest opvallend is dit jaar een explosie van distels.

Of die prikkers met hun prachtige paarse bloemen nu zoveel opkomen vanwege de schoffelmachine en ons hakwerk, of dat de grond nog moet 'wennen' aan de overgang naar biologisch, weten we niet. Feit is echter dat we deze zomer twee keer de Sjaak zijn. Eerst voeren we de strijd met de kweek, en op dezelfde plek zes weken later moeten de distels eraan geloven.

Ondertussen krijgt de wijngaard steeds meer dorst.

De vruchtzetting verloopt niet perfect. We zien veel millerendage, ongelijkmatige vruchtzetting, waardoor er grote en kleine bessen aan een tros zitten.

Evengoed staan de rode druiven aan de vooravond van de roodkleuring (véraison) van de nu nog groene druiven. Een slokje water zouden ze daarbij, ook voor de elasticiteit van hun schilletje, goed kunnen gebruiken.

Op Bellevue wordt deze weken menig regendansje uitgevoerd.




20 juli 2016

Onder de gerst ontkiemt de nieuwe luzerne

Vorig jaar zetten we op ruim de helft (10 hectare) van onze akkervelden een nieuwe vruchtwisselingscyclus in voor luzerne, een eiwitrijke klaver.

Na het omploegen van de luzerne zaaiden we toen gerst en een soort spelttarwe in. Luzerne- en granenman Thierry Bonhomme oogstte deze zomer ongeveer 7000 kilogram gerst, die zal worden gebruikt als veevoer. De gerststengels verwerkt hij tot balen stro.

Dit jaar wordt na de graanoogst een mengsel van gerst en luzerne ingezaaid. Als het komend najaar gaat regenen, zal het luzernezaad opspringen en de onderste stukjes gerststengel als een soort klimop-stokjes gebruiken.

In 2017 zal voor deze 10 hectare weer een nieuwe periode van zes jaar aanbreken waarin we naar de luzerne geen omkijken hebben. Eén of twee keer per jaar zal Thierry de luzerne maaien en er balen van maken. Nu al liggen op de andere helft van onze akkers 45 balen luzerne prachtig in het glooiende landschap.


30 juni 2016

Bellevue wéér door zomerhagel getroffen

Geloof het of niet, maar op 26 juni werd Bellevue voor de tweede keer in drie jaar door een zomerse hagelstorm getroffen.

Gelukkig waren het niet de stenen ter grootte van tennisballen die in Zuid-Nederland vielen. Het was ook niet zo erg als de hageltornado die begin juli 2014 in een kwartiertje dertig procent van de Bellevue-oogst wegvaagde. Maar toch.

'Het was een kleine hagelbui, die vermoedelijk weinig schade heeft gebracht, maar ik zou toch de verzekering er maar bij halen', adviseert Pascal.

De expert van verzekeraar Groupama schat de schade een paar dagen later op minder dan vijf procent. Bovendien, meent zij, zullen de aangetaste druiven indrogen en zullen de meeste planten dit verlies compenseren door in de resterende trossen wat grotere en betere druiven te maken. Soms zien we een rare deuk in een druif.

We komen met de schrik vrij, maar met twee hagelbuien in drie jaar beseffen we eens te meer hoe grillig het weer kan zijn en hoe kwetsbaar een wijnboer daarvoor is.


12 juni 2016

Een havik in het kippenhok

'Als je iets spectaculairs wilt zien, moet je nú komen', zei buurvrouw Laurence, toen ze vandaag op een holletje langs kwam.

Ze had ontdekt dat er een havik in hun kippenhok zat, ongetwijfeld met het plan zich te goed te doen aan een van de circa vijftien sierkippen in het hok.

De onverschrokken Laurence was het hok binnen gegaan en was er in geslaagd om de havik met een laken te vangen. Geen slachtoffers. 'Hij zit nu in een doos, ik ga hem zo vrijlaten,' zei ze. 'Wil je haar zien?'

Het is niet de eerste keer dat een roofvogel of vos de kippenren van de buren belaagt. Na zeker twintig dode kippen heeft buurman David het hok en de ren intussen verbouwd tot een heus fort. Gaas overal rondom, met ingegraven dakpannen als stevig fundament en als beveiliging tegen gravende belagers.

Maar de verdediging is kennelijk nog steeds kwetsbaar.

'De havik was een jong vrouwtje. Ze heeft met haar klauwen het kippengaas op het dak stuk getrokken,' vertelt David. 'Aan een doorgang met de omvang van een flinke grapefruit had ze voldoende.'

(Foto's: Wenny Schippers en buurman David Genoud.)


21 mei 2016

Wijngaard loopt achter op standaardzomer

De droge, warme winter wordt, net als in Nederland, op Domaine de Bellevue gevolgd door een nat en vooral koel voorjaar.

Nadat in de wijngaard de schoffelmachine de grond heeft los gewoeld, krijgt veel onkruid de nekslag met de hand. Een hele serie teams voert deze maand de niet aflatende strijd tegen vooral chient dent – 'kweekgras' in goed Nederlands. Het is het gevolg van onze keuze, twee jaar geleden, om helemaal geen chemische onkruidbestrijdingsmiddelen meer te gebruiken en helemaal voor biologische wijnteelt te gaan.

Het is nog wel zoeken naar de juiste strategie: de meest met de wijnplant concurrerende onkruiden zoals kweek, braam en distel gaan voor de bijl, andere laten we staan. 'Hakke hakke puf puf' begint, na vier jaar biologische wijnbouw, op Bellevue een soort 'chain gang song' te worden.

In maart liep de wijngaard nog drie weken voor op een normaal seizoen, maar het koude voorjaar heeft de wijngaard binnen drie maanden op drie weken achterstand gezet. Onze teams hoeven daardoor minder uitlopers aan de voet van de planten weg te halen (de ondersnoei). Op het allerlaatste nippertje kunnen ze wel de ijzerdraden van de grond omhoog brengen en zo de uitlopers als in een korset bij elkaar te brengen en zo beter te beschermen tegen de wind. Het lukt allemaal net.

Dus: millefois merci à Anna, Diny, Renée, Steven, Gerda, Liesbeth, Caroline, Jorie, Marian, Marina, Wenny, Barbara, Nicole, Sonja, Agnita, Riet.

10 mei 2016

Wit en rood 2015 op fles gezet

Na maanden rijping op stalen vaten is de oogst van 2015 op fles gezet.

Beide rode wijnen (de één, Cuvée Maarten, handgeplukt, de ander gewoon met de machine geoogst) beloven nu al zeer goed te worden. Voor het eerst brengen we de flessen echter nog niet meteen dit jaar op de markt.

De ervaring heeft ons geleerd dat onze rode wijnen nóg beter worden als we de flessen eerst een jaartje op fles laten liggen.

De nieuwe witte Bellevue Chardonnay 2015 zal wel direct op de markt gaan. De eerste proevers zijn meteen onder de indruk: fris als altijd (limoen, appel), maar veel diepe aroma's (mango, meloen) en een opmerkelijk lange afdronk.

De Chardonnay 2015 zal dus prominent present zijn in het wijnpakket van de 270 mensen met een voordelig abonnement op Bellevue-wijn.

A la votre - Santé!


14 april 2016

Druivenschilletjes als compost terug de grond in

We zien het al een tijdje aan teruglopende rendementen van onze wijnoogsten: we onttrekken meer voedingsstoffen aan de bodem dan dat we teruggeven.

Natuurlijk verhakselen en composteren we de bladeren en takken die van het veld komen. Maar de tweejaarlijks toediening van kippenmest is gestopt omdat die kippen niet voldoen aan de 'biologische' eisen. Net als vorig jaar gebruiken we dit voorjaar een algenproduct met kalium, fosfor en stikstof.

Een grondanalyse heeft echter uitgewezen dat het organische-stof-gehalte in de Bellevue-bodem aan de lage kant is. Door druiven af te voeren onttrekken wij koolstof aan de grond.

Onze bodembacteriën hebben daardoor weinig brandstof in de vorm van koolstofverbindingen. Bovendien verloopt de uitwisseling en opname van mineralen en sporenelementen (zink, magnesium, borium) door de wijnplanten niet optimaal. Compost zou de huishouding van vocht en zuurstof in de bodem verbeteren, en bodemdieren zoals de pier beter doen gedijen.

In de woorden van onze adviseur Emanuel: 'De inhoud van de koelkast van Bellevue is redelijk op orde, maar de capaciteit van de koelkast is te klein'. Hoogste tijd dus om met compost de capaciteit uit te breiden.

We gaan de oplossing zoeken in een mooi compostproduct, één met naast dierlijke mest een flinke dosis uitgeperste druivenschilletjes. Die schilletjes hebben eerst bijgedragen aan de kracht en aroma's van de wijn. Vervolgens is er marc van gedestilleerd, een grappa-achtig drankje. Soms gaan ze daarna nog naar de parfumindustrie om geurstoffen terug te winnen. Tenslotte dienen ze als basis voor compost. Wat zou mooier zijn dan deze schilletjes na alle omzwervingen weer terug in de wijngaard te ploegen?

20 maart 2016

Krokuswerk: groter onderhoud dan gemiddeld

Bij wisselvallig weer klaarden twee superteams weer de jaarlijkse winterklus. Meer dan dat zelfs, want er was deze winter veel extra werk.

Zo was er meer te snoeien hout en dikkere baguettes doordat we vorig jaar, vanwege hagelschade, niet snoeiden. Uitlopers groeiden dus twee jaar lang op 'oud hout', wat nu is gesnoeid. Bovendien koos Abdel voor snoei op dubbele baguettes in de Cot en Cabernet franc op het grote veld, wat meer attache-werk geeft.

De droge winter en extra inzet van de schoffelmachine zorgden voor meer gebroken palen. De schoffelmachine schuifelt heel langzaam langs de planten, maar raakt af en toe toch een paal of een plant. Vorig jaar vervingen we het record-aantal van 200 palen, dit jaar waren het er 160. Normaal sloegen we in het verleden ongeveer 100 nieuwe palen de grond in.

Dit jaar waren ook veel meer van de ijzerdraden tussen de palen gebroken, meer amares (de 'tentharingen' die de hoekpalen overeind houden) aangereden en meer draad-dragende spijkers verbogen.

Twee tornadoteams

Toch vlogen afgelopen weken twee onderhoudsteams als tornado's door de wijngaard.

Het eerste team van vier dames trok de gesnoeide takken en dikke oude baguettes uit de draden. Kapotte palen en draden worden gerepareerd, en de altijd lastige Cot wordt direct geattacheerd. Het team heeft zelfs nog tijd over om honderd palen weg te halen uit het veld cabernet frank dat zal worden gerooid.

Het tweede team attacheerde vingervlug de overige zeven velden en kon de zaak al op donderdagavond schoon opleveren. Ze hadden nog tijd om vierduizend nieuwe feromooncapsules - de 'seksdozen' - op te hangen en de oude weg te halen. De capsules verspreiden geurstoffen die het schadelijke vlindertje Ver de la grappe (Eudemis) om de tuin leiden.

Gisterochtend besloten we, na overleg met Pascal, om het rooien van het cabernet frank-veld, gepland voor april, een jaar uit te stellen. Ongeveer de helft van de planten is inmiddels gestorven door 'esca', maar april is voor rooien aan de late kant en dat zal het grondig verwijderen van alle (zieke) wortels bemoeilijken. Dat zou de nieuwe aanplant een slechte start bezorgen. We zullen het veld komende zomer nog één keer oogsten. Het betekent wel dat we het zieke veld nog vliegensvlug, met een minimum aan werk, als ware het een simpele 'heg', moeten snoeien.

Het tweede team nam, als klap op de vuurpijl, ook deze extra taak nog voor zijn rekening.

Vandaag en morgen zetten wij nog wat draden en ijzeren palen terug in het zieke veld.

Super dank namens het Bellevue-team aan Gerrit (11e jaar op rij!), Afke, Joris, Elly, Mark, Jan, Nicole, Piep, Marianne, Dorien, Rita en Nardy (10e jaar op rij!).

18 februari 2016

Het einde van een veldje cabernet franc

Al jaren hebben we met lede ogen aangezien hoe ons oudste veld cabernet franc ('bouwjaar' 1996) steeds meer dode stronken telde.

De doodsoorzaak is 'esca', bijgenaamd 'de kanker van de wijngaard'. Het is een houtziekte veroorzaakt door schimmels die via wonden, bijvoorbeeld na het snoeien, binnendringt in de sapstroom van de plant. Esca manifesteert zich 10 tot 15 jaar later. Zieke planten zijn te herkennen aan bladeren met een tijgerpatroon. Het onderzoek naar het voorkomen of behandelen van Esca heeft tot nog toe niets opgeleverd.

De conclusie was dat we afscheid moeten nemen van dit veld. Veel te vroeg: 20 jaar is erg jong voor een wijngaard.

We hebben altijd gezegd dat, als de kans zich zou voordoen, we ons areaal wat zouden willen verkleinen. Maar we vonden ook altijd dat het veld langs het oprijpad van de Domaine wijngaard zou moeten blijven. Daar komt bij dat, gezien de populariteit van onze Bellevue Chardonnay, ons areaal witte wijn met 10 procent nog relatief klein is.

Je raadt dus al wat we hier willen gaan planten: een witte variëteit: chardonnay of pinot gris. En met een knipoog naar vele discussies tussen de vier vennoten van het eerste uur, planten we bij wijze van experiment ook een paar rijen Gerwürztraminer, de kruidige, oorspronkelijk uit de Elzas komende wijn.

Wordt vervolgd!

08 januari 2016

Een snoeiharde klus

Het jaar 2015 gaat te Bellevue de boeken in met een laagterecord aan neerslag.

Een schamele 340 mm regen is er gevallen, terwijl gemiddeld gemakkelijk het dubbele valt. 'En de droogte komt extra hard aan doordat in de cruciale periode rond half juli en rond half augustus amper regen viel om de druiven te laten zwellen', zegt Pascal, die intussen al twaalf jaar het machinale werk op Bellevue voor zijn rekening neemt en ons met advies terzijde staat.

Wij hadden het zelf ook al aan de lage oogstopbrengst gezien: eind september begonnen de planten om ondanks schreeuwende dorst in de eerste levensbehoeften te voorzien sap uit de druiven terug te pompen. Gelukkig blokkeerde de droogte de rijping niet en is 2015 waarschijnlijk toch een uitstekend wijnjaar.

De droogte en de hoge temperaturen hebben in het najaar en in de vroege winter aan gehouden. Net als in Nederland is de winter op de wijngaard zeer zacht. Maar wat doe je eraan? Niets. 'On fait avec ça', zegt een Franse wijnboer berustend. Het is in elk geval aangenaam werkweer. Met temperaturen van 13 tot 15 graden Celsius staan we nog net niet in ons T-shirt te snoeien.

Menig truitje gaat wel uit, want de snoei komt dit jaar extra hard aan. Vorig jaar besloten we, omdat hagel veel takken had vernield of beschadigd, voor het groeiseizoen 2015 niet te snoeien. We puntten toen alleen de oude baguettes wat bij. 'Hou er rekening mee dat je volgend jaar meer werk hebt', waarschuwde Pascal nu precies een jaar geleden.

Hij heeft gelijk gekregen. De oude baguettes moeten er nu af om plaats te maken voor vers, onbeschadigd hout dat de vruchten van 2016 zal dragen. En die oude baguettes zijn in twee seizoenen veel dikker geworden dan anders. Het is ook een ratjetoe van uitlopers, zijtakken op oude zijtakken. Onze professionele snoeier Abdelslem snoeit zich bijna een RSI in polsen en armen met zijn elektrische snoeimes.

Op twee hectare, waaronder ons troetelveldje Merlot voor het huis, laten ook wij ons niet onbetuigd. Bij het kortwieken van grote bollen en knollen hout breekt een grote snoeitang zelfs door. Drie weken lang, rond Kerst en Nieuwjaar, zijn we snoeihard tekeer gegaan en hebben we bijna tienduizend planten onder handen genomen.

Tevreden kijken we nu naar de rijen waar we weer structuur hebben aangebracht. Stapels afgeknipte takken liggen op sommige velden netjes geramasseerd in de middenpaden. Vogels kwinkeleren alsof het lente is. In het dorp staat een amandelboom zelfs al te bloeien. De bakker zegt: 'Het is dat de kalender zegt dat ik kerstbroden moet bakken, maar voor mijn gevoel kan ik beter paasbroden maken.'

Als de wijngaard nu maar niet te snel gaat uitlopen.