Een week lang Oudejaarsvuur

Door de enorme stapel oude wijnstronken van het ontmantelde veld Merlot zit Bellevue er wat betreft brandhout in elk geval even warmpjes bij.

We stoken honderden stammetjes in de avonduren in avondvuren. Biertje erbij en later een glas prik. Tijd voor reflectie op de oudjaarsavond.

Hoe gaat het met ons project, bijna 20 jaar na de aankoop? Hoe gaan we verder? We proeven voor de tweede keer de kersverse Gewürztraminer van 2023 , en zijn zeer content met de subtiele kruidige geur en smaak. In februari komt de wijn op fles.

En natuurlijk hebben we het over de wereld, en Nederland.

Het Bellevue-team wenst alle wijnabonnees, familie, vrienden en verdere bekenden een vurig 2024, met in het achterhoofd de pacifistische gedachte dat elders in de wereld er juist dringend een ‘staakt het vuren’ moet plaatsvinden.

Au revoir et merci, Merlot Bellevue!

Op de kortste dag van het jaar kwamen we aan in de wijngaard, en de zon scheen. Na alle regen in het natste jaar ooit in Nederland, was dit een welkom arriveren.

De schollen op de geploegde akkers glommen, het huis was snel warm met dank aan de enorme berg oude wijnstronken.

Toch wachtte ons een wat somber karwei. Met Pien en Eddy startten we vrijwel meteen met het voorbereiden van het rooien van een van de oudste wijnvelden van Bellevue, namelijk die pal voor het huis.

Het perceel is al een paar jaar aan het einde van zijn Latijn. We hebben het lang uitgesteld, maar nu moest het ervan komen: alle takken eraf.

Dat blijkt letterlijk takkenwerk, want we snoeiden dit veld al een paar jaar grof, ‘als een heg’. Dus zijn de uitlopers, jong en oud en alles daartussen, verstrengeld en vergroeid.

De afgelopen dagen haalden we de spijkers uit de palen, verwijderde de draden en rolden ze op tot een grote berg oud ijzer. We trokken de palen eruit. Einde Latijn. Vandaag, vlak voor de jaarwisseling, klaarden we de klus, met dank aan de tomeloze energie van Eddy en Pienergie.

Herinneringen

We bewaren goede herinneringen aan dit veld van ongeveer driekwart hectare, bouwjaar 1997. Het is echt een ‘bellevue’, met een fraai uitzicht op de Montagnes Noir aan de overzijde. Die Montagnes staan er nog wel even, maar vanuit onze slaapkamers zullen we het uitzicht op de Merlot Bellevue missen.

Op dit veld begonnen we in 2012 met een experiment voor biologische wijn, 100% Merlot. Met de hand geoogst.

Maar het perceel kende ook nadelen. Met een noord-noordoost-expositie op onze hoogte van 300 meter is het zelfs voor de vroegrijpende Merlot soms penibel. Erger nog is dat het grote, nog wat hoger gelegen perceel van vier hectare afwaterde op het veldje met Merlot Bellevue. In het voorjaar zagen we steeds vaker plassen en kleine stroompjes water. Een ideale voedingsbodem voor beide gevreesde meeldauwschimmels.

We weten nog niet precies wat we nu met dit veld gaan doen. Er zijn wel plannetjes. Hopelijk op het hoogste deel nieuwe, meeldauwresistente wijnrassen! Witte wijn die nu nog geen naam heeft, maar op het experimenteerbedrijf Domaine de Cazes weten ze meer! Met de beste acaciapalen die we er nu uithalen opnieuw in gebruik! Op de lagere delen mogelijk truffeleikjes, wat fruitbomen, misschien een moestuin.

U hoort!

Grootse oogst van Chardonnay

Al sinds 2009 zijn wij en onze afnemers heel enthousiast over onze witte wijn. Doordat de wijngaard relatief hoog ligt, heeft de Chardonnay vaak verrassend mooie, frisse zuren.

Omdat het oude Chardonnay-veld uit 1998 op zijn retour is, plantten we in 2018 op 0,6 hectare duizend nieuwe struiken. In 2022 gaven die hun eerste oogst, en dit jaar de tweede. In de fles vormen de druiven van de oude en de jonge planten samen een uitstekend team.

Na de oogst op deze vroege vrijdagmorgen noteren we, aangenaam verrast, een recordhoeveelheid van in totaal bijna 15 duizend kilo druiven. We zien bovendien fraaie druiven met veel sap. Die jus staat garant voor frisheid en dat is juist waar veel andere boeren in de streek dit jaar over klagen. Eerst verschrompelden bij veel boeren druiven door langdurige aanvallen van meeldauw, en in augustus kwam daar nog eens aanhoudende droogte en hitte overheen.

Ook wij zien door die hitte wel wat ‘brandschade’, maar het sap overheerst.

Heel blij mee!

Eerste handoogst van Gewürztraminer

Nog maar een paar vroege ochtenden geleden, in het schemerduister, stonden vijf mensen op het veld te trappelen van de kou. Voor het eerst sinds twee jaar waren de emmers, kratjes, kratten en scherp geslepen siccateurs weer van stal gehaald. Voor dag en dauw begonnen we onze eigen Gewürztraminer te oogsten, met de hand en voor het eerst.

Vijf jaar geleden plantten we, als tegenhanger van nieuwe Chardonnay, half voor de grap drie rijtjes Gewürztraminer-planten. De druif, die Hongaarse roots heeft en veel wordt geteeld in Duitsland en de Elzas, staat bekend om zijn zeer aromatische en kruidige smaak. Gewürztraminer is een delicate aperitiefwijn. Als ze laat worden geoogst, liefst na wat vorst, leveren de tot krentjes verschrompelde druifjes eiswein -- een weldadige dessertwijn -- op.

De aanplant was ook een eerbetoon aan Maarten, omdat die wel pap lustte van Gewürztraminer als dessertwijn. Volgend jaar hebben we dus weer een nieuwe 'wijn met een verhaal'.

Dit jaar wagen we ons voor het eerst aan een echte oogst. Zondagochtend plukten onze grijpgrage, wapperende handjes circa 800 kilogram van de opvallend oud-roze gekleurde druiven. ‘s Middags reden we met de van buren Gary en Viviane geleende quad de druiven naar ons eigen wijnvaatje bij Mattieu en Frank van Domaine Pas de la Dame, 5 kilometer verderop. Daar tilden we de kratten in de pers. In no time lag het sap in het vat.

Vandaag, na enthousiaste berichten van Matthieu, proefden we het eerste resultaat. Door het prikkelende belletje in het nog gistende sap was het wel lastig proeven. Matthieu vulde een glas, rook even, gooide de inhoud terug in het vat en stak zijn neus toen in het geleegde glas. 'Ruik eens wat een mooie aroma’s er in het glas blijven hangen,' zegt hij. 'Veelbelovend', luidt zijn oordeel.

Het Bellevue-team dankt Sonja, André en Mylène voor de pluk!

Voor de 20e keer: aangenaam pakketproeven

Vandaag vonden weer vele abonnees de weg naar Restaurant Kien in de Amsterdamse wijk De Baarsjes om, alweer voor de twintigste keer, deel te nemen aan de jaarlijkse Bellevue-pakkettenpret.

In woord en beeld verhaalden we over het groeiseizoen 2022-2023: een complex en extreem jaar. Droog in de winter, zeer nat in het voorjaar en wisselvallig in de zomer, afgerond met een lang aanhoudende droogte en hitte vanaf half augustus (met op 24 augustus een recordtemperatuur van 43 graden Celsius in de schaduw).

Tijdens de proeverij hadden we liefst drie wijnen open staan. Natuurlijk de al eerder deze zomer gelanceerde Chardonnay 2022, dit keer in een witte fles, fris en aangenaam. Daarnaast ook de rode Cuvée Maarten 2020, helemaal op dronk en al bijna weer uitverkocht.

The talk of the afternoon was natuurlijk de rode Cuvée Maarten Sauvage 2021, helemaal gerijpt met hulp van inheemse gisten van de schillen en stelen van onze eigen druiven. Alle abonnees troffen bij thuiskomst één fles van deze vin naturel in hun jaarlijks wijnpakket.

Een nieuwe schoffelmachine

Vlak voor de oogst worden alle wijnpercelen in de streek gekeurd. Percelen die niet goed zijn 'geschoond' van onkruid kunnen dan degraderen tot een lagere categorie.

Domaine de Bellevue zit al jaren in de Champions League van het regionale wijnklassement: de schoonste klasse, Vin de Pays d’Oc (IGP). De helft van de wijngaard kwalificeert zelfs voor de officiële Appellation Malepère (AOC).

Bij degradatie naar een lagere wijncategorieën leveren de druiven minder op. In de ergste gevallen mogen ze alleen nog worden gebruikt voor vin de table of -- erger nog -- voor druivensap of azijn.

Door het vele onkruid in deze natte zomer vragen we ons af of we risico's lopen, maar Pascal stelt ons gerust. 'Maak je niet al te druk om al dat onkruid. Het is zoveel, overal en bij iedereen, dat de cave wel een oogje toe zal knijpen bij de beoordeling van de percelen.'

Voor de zekerheid introduceert hij wel een nieuwe (geleende) schoffelmachine. Met rubberen schijven woelt dat apparaat langs de wijnranken. Zonder dat de ranken beschadigd raken, wordt het resterende kleine onkruid losgetrokken en onder een laagje grond gewerkt. De machine is helaas alleen effectief voor het laatste eindje, als al het grote onkruid al met een andere schoffelmachine, met de pikhouweel of met de hand is losgehakt.

Maar de nieuwe machine heeft de hele wijngaard zo in een dikke ochtend gedaan, en het resultaat mag er zijn.

Steun van de jeugd

De strijd tegen het onkruid duurt voort, maar op een middag komt er een aangenaam gezelschapje langs.

Neef Sebastiaan logeert op twee uur rijden en wil met twee vrienden en twee vriendinnen de wijngaard na al die jaren wel weer eens zien. Dubbel leuk is dat de enthousiaste jeugd ook wel even twee uur onkruid wil trekken. Vele handen maken licht werk en zo zijn we ineens bijna een hectare verder.

De inspanningen worden beloond met een mooie rondleiding, een kleine wijnproeverij en een maaltijd met vegan rendang. En na afloop is er weer wat meer esprit bij oom en tante, die met zijn tweeën nog wat hectares onkruid hebben te gaan!

Andermaal snoei en eindeloos distels trekken

Dankzij het wisselvallige, om niet te zeggen natte voorjaar schiet de wijngaard omhoog -- en niet alleen onze wijnplanten.

Ook het onkruid blijft maar doorgroeien. Je zou haast kunnen denken dat er de afgelopen maanden niets is gebeurd, terwijl in werkelijkheid vijftien mensen vier weken lang driftig onkruid hebben lopen weg te schoffelen.

Er zit niet veel anders op dan om vlijtig nogmaals zoveel mogelijk distels uit de grond te trekken en ook ander groot onkruid zoveel mogelijk te verwijderen, vaak gewoon met de hand. In augustus kan Marijke dan de puntjes op de i zetten.

Ook de ondersnoei, vooral Merlot, is dit jaar langer nodig dan erdere jaren. Op sommige stukken van de wijngaard komen we dit jaar al voor de derde keer. Opnieuw verwijderen we de nutteloze, druifloze uitlopers en ook de 'Amerikanen', uitlopers van de Amerikaanse onderstam, knippen we weg. Soms hebben ze zich wel drie meter verder om de trossen gewenteld.

Trossen als handgranaten

Een andere, meedogenlozer vijand van de wijnboeren trekt eveneens profijt van de regen: 'valse' (mildew) en 'echte' meeldauw (oidium, witziekte) tasten niet alleen de bladeren aan met grote bruine en witte vlekken, ze vreten ook de vruchtbeginsels op of leggen later een witte waas over de kleine druivenknopjes, waardoor ze niet verder groeien. Sommige boeren rapporteren half juli dat ze al zestig procent van hun oogst kwijt zijn.

Op Domaine de Bellevue valt de schade goddank mee, mede door de uitgekiende en vooral goed getimede behandelingen van Pascal. De bladeren hebben wel bruine en witte vlekken, maar de druiven zijn gaaf. 'Ik schat de schade voorlopig op nul tot vijf procent,' zegt Emmanuel. Een hele geruststelling. En nu maar hopen op kwaliteit in de trossen. De Chardonnay lijkt opnieuw de kroon te spannen. Trossen als handgranaten.

Een 'pergola-krul' voor de jonge cot

Na een paar weken afwezigheid zijn we weer terug op de wijngaard, en de druiven zijn enorm gegroeid. Fabelachtig is vooral de spurt van de piepjonge Cot.

Eind april zag je ze amper tussen het toen al welig tierende onkruid. We waren haast bang dat de knabbelende damherten ze vorig jaar onherstelbare schade hadden toegebracht.

Twee meter lang

Grondig dieven, de overblijvende hoofd-loot met clips losjes aan de stalen 'tutor' (geleider) koppelen en flink schoffelen hadden in juni al een fraai effect.

Maar nu, een maand later, kunnen we haast niet geloven wat we zien. Vanaf de loten die Ief en haar teams in juni als de toekomstige 'stammen' hadden uitverkoren, ontspringen nu uitlopers van wel twee meter lang, soms zelfs nog langer.

Kaarsrecht

We beginnen het zomerwerk daarom met deze duizend uitbundige planten. We gunnen ze een mooie verdere reis naar de volwassenheid door ze met een grote zwaai om de bovenste ijzerdraad te krullen en ze een paar keer te wikkelen. We noemen het de 'pergola-krul'.

De jonge cot-planten staan nu mooi gefixeerd zodat ze de rest van het jaar kaarsrecht omhoog zullen blijven groeien en genoeg steun ondervinden om 'groot te kunnen groeien' en een stevig wortelstelsel te ontwikkelen.

Nieuwe witte wijn goed geproefd

Een slordige twintig wijnabonnees kwamen op deze snikhete zondagmiddag naar een ‘buitenplaats’ in de Jordaan voor een oude traditie: de lenteproeverij.

Eerst nog in de relatieve schaduw, later in de volle zon en tenslotte weer in de schaduw genoot het gezelschap met volle teugen van de nieuwe Bellevue Chardonnay 2022.

De jongeling is jeugdig fris met veel citrus, vief, maar beschikt ook over een fijne afdronk met impressies van wit fruit als peer. Het is kortom een heerlijke wijn voor deze zomer (en voor daarna).

Menigeen nam na de proeverij een doosje mee naar huis. Ook bestelden veel mensen doosjes per mail.

De Bellevue Rosé 2021 is uitverkocht. Helaas kunnen we in het oogstjaar 2022 geen opvolger aanbieden. We doen er alles aan om in het oogstjaar 2023 wél weer een rosé te mogen maken. Want die missen we tijdens deze warme weken, al is het geen straf om een half jaar met deze Bellevue Chardonnay 2022 te overbruggen.

Goh, wat benne ze mooi!

Niet alleen de Cot (aanplant 2022), maar ook de aanplant van Cabernet franc (in 2021) en Chardonnay (geboortejaar 2018) zijn percelen die wij zelf hebben aangeplant. En dat kun je zien.

Goh, wat staan de planten er mooi en sterk bij. De Chardonnay produceert zo goed met mooie druiven dat deze jonge druivenstruiken al twee jaar de helft van de witte wijn vormen, óók in jaargang 2022 die recent eindelijk op fles is gezet.

En kijk eens naar de piepjonge Cabernet Franc, kaarsrecht staan ze overeind, veel trosjes in wording maar wel wat weinig blad. We fantaseren hardop om de rijpe trosjes die straks nog niet in de rode wijn mogen apart met de hand te oogsten en er eindelijk weer eens een klein maar fijn volume frisse rosé van te maken. We werken aan een lobby daarvoor en hopen op optimale weersomstandigheden zonder hagel.

Wisselvallig weer met veel buien

In april, mei en zelfs in juni regent het regelmatig in de wijngaard. Er zijn dagen bij dat er meer dan 20 mm uit de hemel valt.

Het record is 41 mm op vrijdag 9 juni, aldus het nieuwe watermetertje. De regen klettert op het plastic dat we gelukkig bijtijds over de olijfessen tafel spannen.

Het is de wereld op zijn kop. In Nederland valt er gedurende vijf weken in mei en juni geen druppel regen, maar in Frankrijk is er na een kurkdroge winter sprake van een zeer wisselvallig voorjaar met veel buien.

Dat is normaal gesproken geen goed teken. Vooral in de korte, maar in de cruciale periode van de bloei kunnen buien en lage temperaturen de vruchtzetting belemmeren. Beschermende vliesjes vallen niet van de stampers maar plakken vast, waardoor de pollenkorrels niet kunnen bevruchten. Minder trossen, onregelmatige trossen of – het ergste – trossen waarvan een paar druiven in september en oktober mooi afgerijpt zijn, maar veel nog niet. En dat leidt tot kwaliteitsverlies in de wijn.

Toch lijkt het erop dat Bellevue in dit lastige voorjaar deze hobbel goed heeft genomen. Het wisselvallige weer ging gepaard zonder koude en met veel wind waardoor de vruchtbeginsels snel droogden. We gaan in juli zien of er mooie trossen ontstaan.

Nog meer wijnbouwtechnisch nieuws. Door het droge jaar 2022 hebben de planten in de periode tussen de oogst en de val van het blad weinig reserves kunnen opbouwen, vertelt adviseur en 'kauwboy' Emmanuel. 'Als de druiven zijn geoogst, gaan de suikers die de bladeren nog vaak anderhalve maand produceren linea recta naar de wortels als reserve. Daaruit put de plant dan in het voorjaar om goed te demarreren en flink blad te vormen. Dat is uitgebleven. Je loop kans dat je wel mooie druiven krijgt, maar te weinig blad hebt om de druiven te voeden.'

Doorbuffelen met late-voorjaarswerk

Net als het vroege-voorjaarswerk van februari en maart is het mei- en juni-werk een vast ritueel. Het is onder wisselende weersomstandigheden doorbuffelen.

Draden omhoog brengen om de fragiele uitlopers te ondersteunen en te beschermen tegen de wind. De draden zo strak mogelijk aanspannen. Takken tussen de draden brengen. Voorzichtig een clipje plaatsen, omdat de draad later vaak nog een etage omhoog kan.

Wat ook iedereen kan dromen, is het in gebukte houding weghalen van de uitlopers direct aan het voetje van de planten. Deze scheuten dragen geen druiven en vormen slechts een steppingstone voor meeldauw die vanuit de bodem op weg wil naar de lekkernij bovenin de planten. We doen deze ondersnoei ‘haasje-over’ met twee of drie mensen in een rij, zodat je steeds even rechtop lopend je rug kunt strekken. Hup, weer een rijtje af.

Hakkuh, hakkuh, puf, puf

We proberen al deze voorjaarswerkzaamheden zoveel mogelijk af te wisselen om de eentonigheid te breken en de spieren te ontzien. Maar op een gegeven moment blijft alleen het zwaarste ritueel over. We noemen het ‘hakkuh, hakkuh, puf, puf’: op haast Afrikaanse landbouwwijze hakken we met een pikhouweel onkruid als bramen, kweekgras, vijfvingerkruid, zuring, kaasjeskruid en allerlei ander onkruid vrij rond de planten. Distels proberen we er zo veel mogelijk met lange penwortel en al uit te trekken of te steken, uiteraard met een handschoen.

En dan zijn er ook nog de huis, tuin en keukenklusjes, zoals ramen lappen, helofytenfilter schoonmaken, gras maaien en maaisel afvoeren, kersen plukken, snoeien.

Vier teams ontfermden zich dit jaar gedurende ruim vier weken non-stop over al dit werk. Duizendmaal dank dus aan Elly, Riet, Ria, Gerda; Liesbeth, Piep, Caroline, Wenny; Marian, Sonja, Ineke, Jorie.

Jonge Cot-aanplant groeit als kool

Als Ief eind april op de wijngaard arriveert, staat het onkruid immens hoog.

De piepjonge Cot-plantjes, in het voorjaar brandschoon geschoffeld, zijn haast niet terug te vinden. Vooral het knalgele mosterdzaad overwoekert de kleine wijnplanten.

Maar binnen een week heeft de patronesse het meeste onkruid in haar eentje gevloerd en staat de kwart hectare Cot (1000 planten) er weer patent bij. Ze kunnen daarna, niet gehinderd door mee-eters en lichtvangers, onbekommerd groeien. In een maand tijd zijn ze al een meter hoger en zijn ze strak 'gediefd' om ongewenste zijscheuten te voorkomen.

Lente!

En daar hangen de 'seksdozen' weer

Aan het einde van deze vijf weken durende voorjaarswerkzaamheden hangen ief, Diny en Puk de bekende bruine capsules op die gedurende zes maanden opmerkelijke stofjes zullen verspreiden.

Het is de in een fabriek nagebootste geur van signaalstoffen die dieren (en mensen) aanmaken om de andere sekse aan te trekken. Feromonen heten ze, letterlijk ‘drager van opwinding’ in het Grieks.

In het geval van Bellevue trekt de vrouwengeur de mannetjes van het vlindertje ‘vers de grappe’ aan. Dat op zichzelf onschadelijke vlindertje plant zich van het voorjaar tot aan de oogst een keer of drie voort. De rupsjes groeien eerst op de blaadjes en voor de laatste generatie leggen de vlindertjes de eitjes op de druiven. En dan begint de narigheid.

De rupsen doorboren de schil en het sap stroomt weg. Afgezien van de schade aan enkele druiven, wordt de hele tros een kleverige zoete bende, die weer schimmels aantrekt. Een wijnboer kan zo een groot deel van de oogst verliezen.

Door nu met de duizenden ‘dragers van opwinding’ vooral mannetjes te lokken, leiden we de vlinder om de druiventuin. We veroorzaken een enorme ‘sexual confusion’. Want de vrouwtjes denken ‘wegwezen, er zijn hier al veel te veel vrouwtjes’ en de mannetjes vliegen er in volle vaart opgewonden op af: 'ha, kom op, het is daar een paradijs'.

‘Seksdozen’ noemen we deze biologisch verantwoorde capsules die wij als eerste in de streek gebruiken vanaf 2013 en hopelijk doen ze ook dit jaar hun werk.

25 Chardonnayplantjes en 2 Gewürz

De jonge aanplant van Chardonnay is volop op stoom gekomen.

Vorig jaar leverde de oogst van dit veld uit 2018 net zo veel op als het oude veld uit 1998. We denken dat dit mede komt door de uitstekende start die we de aanplant hebben gegeven. De bodem een jaar met rust gelaten, vertroeteld, geschoffeld, compost gegeven. De stammetjes mooi rechtop gezet en uitlopers lekker ingestopt tussen strakke draden. Tot en met vandaag houden we het onkruid binnen de perken.

Toch zijn er op de duizend nieuwe planten een aantal stronken niet aangeslagen. We hebben het een jaar of drie aangekeken, maar na de vorige oogst hebben we 27 planten gemarkeerd en eruit gehaald. Soms met moeite vanwege de wortels, andere keren waren ze zo dood als een pier. Geen idee waarom ze niet aansloegen, zeggen onze experts. 'Maar je kunt nu met nieuwe aanplant je veld op orde krijgen. Het verschil tussen een plant uit 2018 en een plant uit 2023 is straks niet meer te zien.'

Dus op deze mooie eerste lentedag plant ief in haar eentje 25 nieuwe chardonnayplanten en 2 gewurztraminerstekjes. Goed water geven om een mooie ‘kluit’ te vormen die straks beter tegen de droogte kan. Hopelijk dragen ze over twee jaar bij aan de oogst. We gaan ook serieus nadenken om de druiven van de 150 Gewürztraminerplanten op fles te zetten en aan het Bellevue-assortiment toe te voegen. Wordt vervolgd!

Tie-wraps voor piepjonge Cabernet-Franc

Waarom de jonge chardonnay er zo strak bij staat, komt door een zwarte tie-wrap (cravate of risselandes in het Frans).

Daarmee binden we na het tweede jaar het al dikker wordend, maar nog zeer zwiepend stammetje recht op de porteur en knippen de rest af. Het jaar erop gaan we plant echt snoeien.

En dus doen we deze tie-wrap-actie dit jaar bij de Cabernet Franc die we in 2021 aanplantten. Het plastic ding blijft vijf jaar zitten. Daarna staat de stam op eigen kracht kaarsrecht en zullen de jonge cabernet francdruiven – een soort die we steeds meer zijn gaan waarderen – Bellevue Cuvée Maarten én rosé Bellevue kleuren.

Attache

Na een week wordt het rammasse- en paal-draad-team afgelost en betreedt de bekende furie van attache-amazones het veld.

Geconcentreerd binden zij de loten vast op de porteur-ijzerdraad. Op het grote, tot AOP-gepromoveerde veld, gaat het om één baguette, elders om twee baguettes. De dames zetten de soms zeer scheve planten zoveel mogelijk rechtop. Als een trein schuiven ze haasje-over door de rijen, waardoor ze steeds even hun rug kunnen strekken.

Het regende eindelijk een paar dagen. Vervelend voor de dames, maar de droge bodem vond het een groot genoegen. En een geluk bij een ongeluk is dat de soms stugge droge takken beter buigen en zich makkelijker voegen naar de vrouwenhanden van Sonja, Caroline, Ineke, Barbara, Edith, Nicole en Marian. En Diny! Bellevue is jullie weer dankbaar!

Frankrijk Droogteland

En toen waren we plotseling een nieuw woord rijker: 'winterdroogte'.

In normale jaren laadt de bodem zich na een lange hete zomer in de winter op met de vaak overvloedige regen om er het volgend seizoen weer tegen te kunnen. Maar dit jaar niet. Van begin februari tot begin maart viel er in heel Frankrijk geen spatje regen. Dat is nog nooit gebeurd.

We zien op Bellevue ook dat de grond droog is, op sommige plekken zelfs met de bekende ‘scheuren’ in de toplaag van de bodem. Alsof we in Afrika zitten.

Kurkdroog

Op een enkele stuifsneeuwbuitje na blijft het ook de tweede helft van februari kurkdroog. Dat is alarmerend. Want wij kampten in 2022 met een droog en vooral heet jaar. De heuvels van Bellevue moeten zich dringend vullen met water om achterstanden weg te werken en robuust te zijn voor opnieuw een mogelijk droog jaar. Maar dat gebeurt (nog) niet.

De harde westelijke Tramontana-wind (in het regionale dialect 'Cers' genoemd) wakkert het drogende effect nog aan, als een koude trek in de 'schoorsteen' tussen de Pyreneeën in het Zuiden en het Centraal-Massief in het Noorden.

Ook de rivieren staan laag. Doordat het ook niet sneeuwt, geeft dat te vrezen voor later dit voorjaar en zomer. Want in droge en warme periodes is er dan amper smeltwater dat rivieren en beken kan voeden.

De klimaatverandering met zijn grotere kans op langere periodes van extremere droogte (en grotere kans op stortbuien met meer wateroverlast) openbaren zich voor onze ogen.

Winterwerk: ramasse, paal-en-draad, attache

En daar zijn ze weer, in volle glorie en op volle sterkte. Het fameuze ‘eerste’ krokusteam.

Al jaren komen ze zonder dralen naar Bellevue. Hun komst is altijd afgestemd op Carnaval vanwege de feestvreugde van Elly en Joris. Eigenlijk voert dit team, 11 mensen dit jaar, in een klein weekje, een enorme klap winterwerk uit. Als dit team er niet is, of het werk niet afkrijgt, draait het hele voorjaarswerk in de soep.

Eigenlijk zijn er drie – en dit jaar bij wijze van experiment zelfs vier – teams die in harmonie professioneel samenwerken. Allereerst Gerrit, Joris en Mark die de gesnoeide takken uit de draden trekken (de ramasse). Vervolgens Jan, Herbert en René die alle paaltjes en draden nalopen, repareren en vervangen, inclusief honderden spijkers. Met een elektrische slijptol haalden we ook stukjes van te hoge metalen paaltjes af. En vervolgens de eerste van een serie attache-teams, Elly, Afke, Marijke en Ief, die de loot/loten van dit jaar op de strak gespannen ijzerdraad binden. En het experiment dit jaar was Albert, die goeddeels solo, maar ook vaak samen met Marijke de maaltijden (diner en lunch) verzorgde. Elly organiseerde een bijzondere proeverij met Bellevue-wijnen en niet-Bellevue-wijnen op de 19e verjaardag van de wijngaard op 26 februari.

De klus van het zware eerste winterwerk was grotendeels in ruim vijf dagen geklaard, met dank aan de (extreem) droge dagen. Dat dan weer wel.

Maarten Sauvage gaat op fles

We houden jullie al langer op de hoogte van ons experiment in september 2021.

Met de hand oogstten we toen een lange rij Merlot en een lange rij Cabernet Franc. Twee keer 450 kilogram trossen brachten we naar Domaine Le Pas de la Dame. Daar gistten de druiven met de gisten die van nature op de schilletjes aanwezig zijn – de zogeheten inheemse of wilde gisten – tot ‘Maarten Sauvage 2021’, zoals wij deze wijn gingen noemen.

Bijna anderhalf jaar lieten we de wijn zich rustig op natuurlijke wijze ontwikkelen. Op zijn dooie akkertje met zijn ‘eigen’ gisten.

Op vrijdag 10 februari kwam een bekende vrachtwagen om de wijn uit ons eigen 700 liter-vat in fraaie flessen te pompen. We plakken er zelf een nieuw klein etiketje op, naar een idee van kunstenaar Noor Geurts en uitgewerkt door Anna en ief. Heel wild en tegelijk heel subtiel.

Trouwe abonnees vinden later dit jaar één fles van deze bijzonder kleine oplage in hun wijnpakket.

Chardonnay 'vertikaal' geproefd

Soms krijgen we als Hollandse wijnboeren een buitenkansje.

Voormalig trouwe wijnabonnee Jos wil zijn verjaardag vieren en ziet in zijn opslagplaats een forse voorraad van vijftien flessen Bellevue Chardonnay. Bij nadere inspectie ziet hij verschillende jaartallen op het etiket staan: 2018, 2019 en 2020.

We spoedden ons snel (met voor de zekerheid een fles Chardonnay 2021) naar hem. Voordat we het doorhadden, plopten we vier flessen open. Een zeldzame kans op een zogeheten vertikale proeverij van witte wijn.

'Vertikaal' is wijnjargon voor het proeven van dezelfde wijn van verschillende jaargangen. Met onze rode wijn doen we het elk jaar wel een keertje. Voor de Chardonnay is dit de primeur.

Wat blijkt? 2018 en 2019 kunnen linea recta naar de gootsteen. 'Jammer Jos, te lang bewaard'. Maar de 2020 blijkt na tweeënhalf jaar nog verrassend goed, met frisse goede zuren. Leuk om dit een keer te doen.

Chardonnay 2022 is bijna klaar

Vlak voordat we terug naar Nederland gaan, ontmoeten we in Cave Vendéole wijnmakers Marc en Pauline.

Zij zijn opgetogen over de kwaliteit van de kakelverse Bellevue Chardonnay 2022 en willen ons er deelgenoot van maken: Mooi fris, niet te zwaar (12,6 alc. graad), geel fruit als ananas.

We zullen wat aanpassingen moeten doen aan het etiket. Zo is deze wijn niet met de hand maar met de plukmachine geplukt. De cave, op hun beurt, gaat een datum zoeken waarop de Bellevue-wijnen editie 2022 later dit voorjaar op fles worden gezet.

We proeven ook de al snel rijpende Cuvée Maarten 2022.

En dat was 2022..

Met de hoeveelheid dode maar ook door de schoffelmachine omvergereden stronken zouden we gemakkelijk een oudejaarsvuur kunnen maken waar ze in de Haagse Schilderswijk jaloers op zijn. Wij doen het echter gedoseerd en smeren het vuur uit over twee dagen.

Zo kunnen we met een biertje en daarna met een glas bubbelwijn en wat oesters langer onze gedachten laten gaan over het idiote klimaat in de wereld. De opwarming van de aarde, in de vorm van de stijgende temperatuur met zijn steeds extremere gevolgen, maar ook het oplaaiende extreme oorlogsgeweld in de wereld, te beginnen in Oekraïne.

Het is verschrikkelijk, we kunnen er weinig aan doen en het lijkt allemaal ver weg op Bellevue. De sfeer rond huis en gaard is zo vredig dat we het iedereen toewensen. Als iedereen in de wereld zich nu eens ging bekommeren om het stukje aarde waar hij of zij zeggenschap over heeft, beter achter te laten dan het aantrof, dan zou het toch beter gaan in de wereld. Of is dat te naïef?

De wijnplanten lopen in het voorjaar onverstoorbaar uit en gaan in het najaar elke keer rustig in winterslaap. Dat doen ze dit jaar, deden ze vorig jaar en zullen ze volgend jaar doen en ze deden het ook al in 2004 toen wij hier terecht kwamen.

Het licht van de winterzon werpt zijn lange schaduwen over de glimmende schollen geploegde aarde, waaruit de pas een maand geleden gezaaide granen hun frisgroene kopjes opsteken: 'hallo wereld'.

Het team van Bellevue wenst alle vrienden, vriendinnen, familie en abonnees een groen, gezond en vreedzaam 2023 toe!