31 augustus 2014

Calm after the storm

In augustus werken we hard om de kwalijke gevolgen van de hagelstorm zoveel mogelijk binnen de perken te houden. “Laat alle normale werkzaamheden maar zitten, haal blad weg, haal blad weg en haal blad weg”, is het devies.

De zomer van 2014 in Zuid-Frankrijk is instabiel: niet echt warm, de ochtenden vaak grijs, de nachten aan de koele kant en er valt vooral veel regen.

Al dat vocht doet de toch al door de hagelstorm gekwetste wijngaard geen goed. Druiven die kapot zijn gehageld, drogen netjes uit tot harde puntjes.

Gevaarlijker zijn de druiven die een kleine blessure in de vorm van een scheurtje in het velletje hebben opgelopen. Daar kan door regenwater en dauw rotting en schimmel ontstaan die met de rijping en de stijging van het suikergehalte om zich heen kunnen grijpen.

In een normale zomer schoffelen we wat, vertroetelen ons Merlotbioveld en de gevoelige Chardonnay-druiven en halen de laatste uitlopers aan de onderstammen weg. Vanaf half juli geldt slechts één gebod: blad wegtrekken, en wel aan de oost- of noordzijde van de planten. Aan de west- of zuidzijde kunnen druiven verbranden in de zon, dus daar dient het blad als parasol.

Deze zogeheten effeuillage dient meerdere doelen. Minder blad betekent meer ventilatie rond de druiventrossen en dat vinden schimmels en insecten niet leuk. ‘Bovendien helpt het licht, en vooral dat van de ochtendzon, de druiven mooier te rijpen’, zegt Emmanuel Robert, die met een heggenschaar razendsnel de bladeren rakelings langs de druiventrossen wegknipt.

Voor de laatrijpende Cabernet franc geldt bovendien dat het zonlicht pyrazines in de druiven verbrandt, leren we. ‘Deze stoffen kunnen een niet aangename, vegetale smaak van groene paprika’s aan de wijn geven.’

Uiteindelijk weten we bijna vijf hectare van onze acht hectare te effeuilleren. Niet met de schaar, maar met de hand, als katten klauwend in het gebladerte.

De schade door de hagelstorm is intussen vastgesteld op gemiddeld dertig procent, met 15 procent verlies in de Chardonnay en 55 procent kapot in de Cot.

Wat er echter tevoorschijn komt na de effeuillage mag er wezen. Vanaf half augustus verschijnen er weer de bekende rode blosjes op de rode druiven, eerst Cot en Merlot, later ook de Cabernet Franc. De véraison is begonnen.

Eind augustus noemt technicien Thierry Grimal de Chardonnay van Bellevue zelfs de mooiste die hij in de streek heeft gezien.

De verwachting is dat de Chardonnay omstreeks 10 september wordt geoogst, de rode druiven volgen in de periode vanaf 20 september. Nu hopen op rustig nazomerweer!

01 augustus 2014

Forse hagelschade -- update

Een maand na de verschrikkelijke hagelbui van begin juli 2014 kan de balans wat beter worden opgemaakt. De adviseur van de ‘hagelverzekeraar’ Groupama loopt met ons en regisseur Pascal door de velden om de schade op te nemen.

“Ik hoorde dat ik naar de Malepère moest en hield mijn hart vast. 80 tot 100 procent schade is er”, zegt Eric Vialade, zelf verantwoordelijk voor de wijn van Château Rives-Blanques bij Limoux, eigendom van een Nederlandse familie, ongeveer 25 kilometer verderop. Hij vouwt zijn lijst met veertig door hem te bezoeken adressen uit op de motorkap van zijn auto, vinkt Bellevue af en noteert oppervlakte en druivensoort van onze diverse percelen.

Het valt mee op Bellevue. Tussen de 30 en 60 procent, is zijn conclusie. Vooral de Cot is zwaar getroffen. Bij uitstek aan de kant waarop de wind stond, hebben de hagelstenen hun verwoestende werk gedaan. Opvallend zijn natuurlijk de verdorde bladeren en aangetaste trossen, maar er is meer. Eric wijst op bruine plekken op de takken waar de bast is gespleten. Soms vele per tak. “Hier heeft een hagelsteen de tak geraakt en hier ook en daar”, wijst hij. “Dat zijn zwakke plekken die gemakkelijk breken. Dat zul je straks na het snoeien merken als de door jullie geselecteerde baguettes afbreken bij het attacheren ervan.”

De expert wijst eveneens op beschadigingen aan de steeltjes van sommige druiventrossen. Ook dat zijn zwakke plekken die ertoe kunnen leiden dat de trillingen van de naderende oogstmachine de trossen al los schudden voordat de druiven in de oogstbak kunnen vallen.

Tijdens het werken in de wijngaard ervaren we later inderdaad de kwetsbaarheid van de takken. Als we uit de haag van druivenplanten gewaaide takken willen terugstoppen tussen de draden breken ze dikwijls af: precies op het punt waar een hagelsteen ze heeft getroffen.

Een week later op de ‘technische dag’ van de experimenteerboerderij van de gezamenlijke wijncoöperaties in de streek (waar onze biomerlot nu twee keer is gemaakt) horen we het hagelrapport van deze zomer. Diverse hagelbuien zijn over de streek – het departement Aude – getrokken, maar geen was zo fel en vernietigend als die van 6 juli. Ruim 12.000 hectaren druivenplanten werden getroffen, waarvan 1.500 hectaren voor 80 tot 100 procent als verloren moeten worden beschouwd. Met een ernstig gezicht noemde de technicus ons dorp, Arzens, als een van de meest getroffen plaatsen.