Lente!

En ondertussen wordt het weer gewoon gratis en voor niks lente, alsof er niks in de wereld aan de hand is. Op Bellevue zien we toch net even een paar weken eerder dan in Nederland dat eerste malse groene gras, de eerste ontvouwen blaadjes, de witte pruimenbloesem. Menigmaal lunchen we in de zon.

Het grote veld grotendeels ontmanteld

Onder perfecte weersomstandigheden heeft het stoere februari-team als vanouds op het grote veld gewerkt. Maar het traditionele ramasse-werk, het herstel van draden en palen en de start van de attache, blijft dit jaar beperkt tot de helft van de Cot-planten en iets minder dan de helft van het Merlot-veld.

‘Het grote veld’ wordt meer dan gehalveerd -- wegens ouderdom, ziekte en vooral de uitvoering van ons oude voornemen de wijngaard kleiner te maken.

Met zijn tienen (!) werkten we de afgelopen week in vier subteams. Drie mannen ramasseerden, twee mannen waren met draad en paal in de weer, drie vrouwen attacheerden en twee vrouwen trokken de krammen en spijkers uit de palen.

Na twee dagen gingen we met zeven mensen aan de slag om draden, spijkers en vooral palen af te voeren van het veld. En na nog eens twee dagen waren de circa tweeduizend palen en tientallen kilometers opgerolde ijzerdraad afgevoerd met de quad van buurman Gary. Netjes opgestapeld liggen ze nu in de hangar.

Het is wel een beetje triest om te zien dat het grote veld niet meer is en nooit meer wordt wat het was, maar we willen echt een kleiner areaal. Vanwege de ziekte Flavescence en de ouderdom van de planten gaan we er dit jaar versneld en grootschalig mee aan de slag. Hopelijk kunnen we volgend jaar ook weer wat aanplanten. Niet op het grote veld, met zijn steile glooiingen. Daar zullen waarschijnlijk biologische granen op gaan floreren.

Grote dank en veel hulde van het Bellevue-managementteam aan Gerrit, Joris, Mark, Jan, Adrie, Elly en Afke.

Een overvloed van trompetten

Met Marina, Eline en Foeke hebben we een fijne vierdaagse, waarbij Gerard vaak over tafel vliegt. Naast werken, praten, herinneringen, lekker eten, drinken en muziek maken, hebben we een zeer exclusief ‘bedrijfsuitje’ op het programma staan.

Dankzij een tip van Geneviève, de vrouw van Pascal, komen we uit bij een steil bos vlakbij het naburige stadje Montreal. Daar groeien des trompettes de la mort ('trompetten van de dood'): zwart gekleurde, trompetvormige, exclusieve paddenstoelen, zeer smakelijk en in Nederland moeilijk te krijgen. In Nederland staan ze zelfs op de Rode Lijst van beschermde soorten. De paddenstoelen hebben in Nederland wel een wat minder sombere naam: 'Hoorn des overvloeds'.

Bruschetta

Op een zonnige middag in het nieuwe jaar rijden we in roodwitblauw gekleurde overalls naar het bos. In anderhalf uur kruipen en scharrelen tussen het bemoste kreupelhout vinden we met moeite tussen de zwart en donkerbruin gekleurde natte bladeren een paar handen vol trompettes. Na een dag drogen in de vensterbank maakt Marina er een fijne bruschetta van.

Grote veld verder ontmanteld

Op de wijngaard gaan we wat bedroefd aan het werk, vanwege de herinnering aan onze vriend en vennoot Maarten, tien jaar geleden overleden, en die aan andere vrienden die ons ontvielen.

Na de tegenvallende oogst eerder dit jaar hebben we besloten om de met Flavescence dorée besmette velden met oude planten Chardonnay en Cabernet Franc helemaal te rooien, in de hoop verdere verspreiding van dit ziekteverwekkende fytoplasma te voorkomen.

Kleinere wijngaard

Het lijken sombere ontwikkelingen maar we proberen ook te relativeren. Niet alleen de wijngaard wordt immers ouder, dat geldt ook voor de drie eigenaren en hun trouwe hulptroepen. Knieën, ruggen, voeten en PHPD (pijntje hier, pijntje daar) doen steeds meer van zich spreken. Een kleinere wijngaard heeft ook voordelen.

Eerder al besloten we het 'grote veld', met vier hectare de helft van ons totale wijnareaal, te verkleinen. Daartegenover staat dat we komende jaren jonge aanplant hopen te doen op de klimaatadaptiever, minder steile velden direct langs de weg. Daarvoor moeten we daar natuurlijk wel de Flavescence dorée en de sprinkhaan die het verspreidt weten te bedwingen.

Oud ijzer

Dit najaar rolden we besmette velden Chardonnay- en Cabernet Franc op, afgelopen week volgde het ontspijkeren en oprollen van 24 kilometer ijzerdraad van het veld met oude Cabernet Franc. Al het verzamelde oud ijzer brengen we weg in een geleende vrachtwagen. De weegschaal bij oud-ijzerhandel Derichebourg haalt 1000 kilogram, alstublieft, even met zijn tweeën in drie uur ingeladen, vervoerd en eruit gegooid.

Snoei

De dag voor oudjaar kregen we hulp van Marina, Eline en Foeke. Met hen snoeiden we nog een halve hectare Cot op de steile helling kaal, net als ongeveer een halve hectare Merlot.

De lege vlaktes illustreren dat van de oorspronkelijke acht hectare wijngaard er komend jaar amper 2,5 hectare over zijn. Vanwege de lagere inkomsten zetten we de peperdure biobemesting en revitalisering ook even een jaartje stil. De verzekeringspremie tegen de toenemende risques climatiques kan door het geslonken areaal ook een tandje lager. Ter geruststelling van de wijnabonnees en wijnspeciaalzaken in Nederland: met de resterende hoeveelheid wijnplanten kunnen we nog steeds voldoen aan de vraag.

Het Bellevue-team wenst alle abonnees, vrienden, bekenden en familie dus een gezond en inspirerend 2025 toe! Ook een tijdelijk wat kleiner Domaine de Bellevue zal komend jaar met veel inzet en zorg zijn trouwe clientèle van goede bio-wijnen voorzien!

In memoriam Max Haefliger

Tussen tientallen andere Franse mailtjes ontvingen we een paar dagen geleden opeens een vreemd bericht. 'Avis de déces de Max Haefliger'.

Wat? Max Haefliger overleden?! De vitale, enthousiasmerende adviseur van biologische graanteelt? Ja, we lezen het goed. Un accident cardiaque, hartaanval, 66 jaar pas.

Toen we gisteren vanuit Amsterdam naar de wijngaard afreisden, konden we gelijk door naar het crematorium in Villefranche-Lauragais. Daar werd een korte en sobere afscheidsplechtigheid gehouden, met zijn vrouw Sylvie en dochter en nog een honderdtal mensen. Uit de toespraken krijgen wij het beeld dat we ook zelf de laatste vijftien jaar van Max hebben gevormd: Charmante man, van origine Duits-Zwitser, altijd behulpzaam en meedenkend, altijd oplossingen suggererend daar waar anderen zich neerleggen bij problemen. Ook voor ons vele jaren een waardevolle adviseur op het gebied van biologisch wijnboeren.

Adieu Max, merci!

Delicatessewinkel Caseus valt voor Cuvée Maarten

Kaaswinkel Caseus, bekend van de verkoop van delicatessen op de Jan Evertsenstraat in de Amsterdamse wijk De Baarsjes, heeft de rode wijn (Cuvée Maarten) van Domaine de Bellevue opgenomen in het assortissement.

De kaaswinkel – voor Amsterdamse lekkerbekken: hun aanbod van kazen is te vergelijken met dat van Kef – verkoopt behalve kazen ook olijfolie, vleeswaren en... wijn.

Buurman Manni had hem al eens gewezen op de kwaliteit van Cuvée Maarten, vertelt winkeleigenaar Jeroen. 'Ik heb een voorliefde voor Italië,' zegt hij, 'maar jullie assemblage is verschrikkelijk lekker en kent een mooie prijs-kwaliteitverhouding.'

Met een witte viltstift schrijft hij nog tijdens ons bezoek de prijs op het schap waar de Bellevue-wijn een plaats krijgt: €9,95 per fles. 'Dit gaat zeker lopen.'

Adieu, oude Chardonnay!

Met pijn in het hart zetten we ons de dag na de oogst aan het onvermijdelijke werk: het rooien van de oude Chardonnay.

We knipten met de oogstploeg alle takken af en trokken ze met kracht uit de draden. Dat viel niet mee, want ze zijn de laatste jaren meer als een ‘heg’ gesnoeid. Overal hebben uitlopers zich vastgegrepen aan de zes verschillende draden.

Vervolgens ontspijkerden we de acaciapalen en rolden we het ijzerdraad op.

‘s Avonds aan onze eerste biertjes op het zuid-terras, zagen we links geen mooie wijnplanten meer. De ‘wijngaard-beleving’ boert op deze manier toch wat achteruit…

De week erna kreeg Ief hulp van Jan en Peter. Het hele veld werd gerooid en de opgerolde draden lagen na afloop als bollen in de hangar.

We hadden gehoopt nog één of twee jaar met beperkte arbeid fijne druiven te kunnen oogsten voor onze fraaie witte wijn. Maar het rottige Flavescence dorée dwingt ons helaas tot een vervroegd afscheid. We laten er serieus een traan om.

Terroir froid

Het was Laurent, de oude wijnmaker van de cave cooperative, die ons in 2009 op het idee bracht ons meer te voegen naar het terroir froid: de frisse nachten en flinke temperatuurschommelingen die horen bij de grote hoogte (300 meter) van Bellevue. Ze zijn ideaal voor een noordelijke druif als de Chardonnay, de koningin van de Bourgogne. Sinds 2010 vinden abonnees onze bijzondere Chardonnay in hun wijnpakket — sommige abonnees prefereren zelfs het speciale pakket met 8 flessen wit.

Sinds 2020 bevatte onze Chardonnay een mix van oude (1998) en jonge (2018) planten, maar vanaf 2025 zal het jonge veld Chardonnay het in zijn eentje moeten doen...

Oogst Gewürztraminer klein maar fijn

Met Mylène en André plukten we gisteren in ruim vier uur een paar honderd kilogram Gewürztraminer. De druiven zijn mooi rijp geworden en vertonen hun roze kleur. Met de Skoda reden we in twee ritjes de druiven naar Matthieu en Franc van Domaine Le Pas de la Dame.

De opbrengst is met 2500 liter wel minder dan we hoopten — maar iets meer dan de helft van die van vorig jaar. Maar als we een paar dagen later al wat proeven, merken we dat deze met opzet wat vroeger geoogste druiven de nog piepjonge wijn wat frisser maken dan de vorige editie. Daar zijn we blij mee: dat was precies wat we wilden.

Ook de machinale oogst van de Chardonnay twee dagen eerder lag meer dan 50 procent onder de recordoogst van 2023. Ook daar lijkt de kwaliteit echter in orde.

De hele streek kampt met lagere opbrengsten, dus gelukkig ligt het niet aan ons. Een verklaring geven de experts eigenlijk niet. Een beetje van alles en nog wat. Voor de tweede winter op rij heeft het te weinig geregend. De wijngaard moest in 2023 zijn waterreserves fors aanspreken om na een hittegolf (eind augustus 42 graden) de druiven toch te laten volgroeien, en die reserves werden in 2024 amper aangevuld. Het was een wisselvallig voorjaar met regen als het eigenlijk droog moest zijn en droogte als we een paar forse buien nodig hadden. Het is zoals het is.

Gezellige proeverij met drie nieuwe wijnen

Vandaag was Restaurant Kien weer het decor waarvoor we bij schitterend zomerweer 20 jaar Bellevue vierden.

Ief hield een mooi verhaal over hoe we in 2004 zonder enige ervaring tamelijk naïef aan dit avontuur begonnen, maar nu toch weer drie mooie wijnen kunnen presenteren: een witte en twee rode. Bovendien oogstten we meer ‘wijnen met een verhaal’: Cuvée Maarten Sauvage in 2021, Gewürztraminer in 2023. Ook voor 2024 staat een Gewürztraminer op de rol, en in 2025 hopen we weer rosé te maken.

Hakken in kurkdroge leem

De hele maand juli regende het niet en bleven ook de nachten warm. Er was amper dauw. De ‘normale’ onweersbui rond 14 juli bleef uit en ook later in juli bleven we verstoken van de broodnodige ‘gouden regen’ die de druiven doet zwellen en de rijping stimuleert.

‘s Ochtends vroeg werkten we vorige maand elke dag een paar uur om ‘kommetjes’ rond de voetjes van de jonge aanplant Cot en Cabernet franc te maken. Met een pikhouweel hakten we in de keiharde droge leem.

Het idee is dat, áls het dan regent, het water niet onmiddellijk wegstroomt en als modder van het terrein loopt, maar in de kommetjes blijft staan, langzaam in de grond zijgt en de wortels blijft voeden.

Dorpsgenoot Jacques, een 64-jarige gepensioneerde gemeentewerker, reed tijdens ons werk een paar keer op zijn motor voorbij. 'Niet normaal,' zei hij. 'Ik kan me deze temperaturen en droogte niet herinneren, ook niet in mijn jeugd. Het is hier Marokko en de Sahel aan het worden.'

Gelukkig kwam er later toch nog regen. Vanaf half augustus zijn er al enkele fijne buien van een millimeter of vijftien gevallen. En ons plan blijkt te werken: de kommetjes rond de plantvoetjes vullen zich met regenwater, en als we een paar dagen later wat met onze handen graven, blijkt de grond eronder nog steeds vochtig.