31 mei 2013

Biomerlot ontwikkelt zich prima (2)

We ondernemen dit voorjaar meerdere excursies naar Domaine de Cazes, het experimenteerbedrijf waar onze biologische Merlot ligt te rijpen, want het is voor het eerst dat wij biologische wijn maken.

We blijken nu al het recht te hebben om Agriculture Biologique op het etiket te zetten. Omdat we met de hand hebben geoogst, is het alcoholpercentage met 13,5 procent bovendien een tikje hoger dan bij machinaal geoogste druiven. Bij oogst met de hand blijven de druiventrossen intact en oxideert er geen suikerrijk sap in de aanhangwagens.

De gepassioneerde wijnmaker Philippe Gauthier legt tijdens al onze bezoekjes geduldig uit wat hij allemaal heeft gedaan om de kwaliteit van de wijn te verbeteren. "Om zoveel mogelijk rijpe tannine in de wijn te krijgen, heb ik de uitgewerkte gistcellen tot eind april in het vat gelaten," zegt hij.

Met het zelfde doel zijn na de vergisting biologisch toegestane enzymen toegevoegd. Om ongerechtigheden te doden, is de allerlaagste dosis sulfiet toegevoegd. Philippe toont indrukwekkende sheets waarin de hoeveelheid milligrammen sulfiet zijn berekend met een ingewikkelde formule.

Een kleine duizend liter wijn zit er in 'ons' vat als alles mee zit, goed voor ruim 1200 flessen, ofwel 200 dozen.

In een koelcel laat Philippe nog een drietal stolpflessen met 200 liter elk zien. Eentje bevat geen sulfiet en alleen biogisten, in de tweede zitten geen sulfieten en industriële gisten. Ze worden gekoeld om schadelijke micro-organismen in bedwang te houden. Niet geschikt voor consumptie in Nederland op de bank met een blokje kaas. Maar leerzaam om te proeven, hier op deze proefboerderij.

Heel apart is de derde stolpfles. Hier is de natuur echt helemaal zelf aan het werk geweest. Er is geen gist toegevoegd en ook de sulfitage is achterwege gebleven. Deze vin naturel is erg avant garde, maar het maken ervan kent grote risico’s. "Je bent geheel afhankelijk van de gisten die ten tijde van de oogst op de druivenschilletjes zaten." De levures indigenes (wilde of autochtone gisten) kunnen verrukkelijke wijn opleveren, maar het kan ook helemaal mislukken. "Het is een complete loterij," zegt Philippe, terwijl hij ons een klein proefglaasje inschenkt.

Verwachtingsvol proeven we. Een licht liquoreuze geur overheerst en in de smaak proeven we zelfs enige azijn. "Klopt," zegt Philippe, "dit experiment is compleet mislukt. Absoluut onacceptabel voor consumptie. Maar evengoed gaan we deze wijn, net als de twee andere experimenten, op proeflessen zetten. We bewaren ze en gaan ze van tijd tot tijd proeven, want ook van defecten kun je leren."

Heel fijn en leerzaam allemaal, maar gelukkig heeft het grote vat geen 'defecten'. Een mooie geur van kersen en bramen en zelfs wat bessen overheerst. Begin juli wordt de wijn op fles gezet. En op het achteretiket pronkt straks trots: vendange à la main (met de hand geoogst)!

04 mei 2013

Biodiversiteit op Biomerlot-veld

Laat, heel laat ontwaakt de wijngaard uit haar winterslaap. Overal ontspringen frêle groene uitlopers op de houtige stammen. Maar nu, begin mei, zijn ze nog heel klein.

Hoe anders dan in 2011, toen we op Koninginnedag al in een jungle van groen stonden te hakken. Bloemen, maar ook distels steken dit jaar pas eind april voorzichtig de kop op.

Opvallend is de diversiteit aan bloemen en kruiden in het Biomerlot-veld. Daar werken we al sinds september 2009 volgens de regels van de biologische landbouw. En dat betekent onder meer geen onkruidbestrijdingsmiddelen. Op de rest van de wijngaard zijn we daar ook terughoudend mee, maar hier, op dit bioveld, is elk molecuul er een teveel.

Bijgevolg hakken we distels en narigheid als bramen met schoffels en pikhouwelen om. Intuïtief laten we mooie kruiden staan.

Je moet natuurlijk niet direct te sterke verbanden leggen, maar we hebben toch de indruk dat de fleurigheid op het bioveld groter is dan elders.

10 maart 2013

Bio-wijn ontwikkelt zich prima

De oogst met de hand bleek een zware klus, maar zoals het er nu uitziet, krijgen we loon naar werken. De eerste Bellevue bio-merlot komt er aan! Est-ce que vous êtes pressés? Mais non, pas du tout!

Het laatste weekend van september 2012 oogstten we 1650 kilogram Merlot met de hand, goeddeels in de regen. Met Kerstmis proefden we de eerste resultaten: een mooie volle geur van kersen, nog wat bitter in de afdronk. “Dat trekt nog wel wat weg”, zegt wijnmaker Philippe (foto) van experimenteerbedrijf Cazes, “maar helemaal verdwijnen, zal het nooit. Dat komt omdat jullie door de regenachtige omstandigheden gedwongen waren iets te vroeg te oogsten. De temperaturen tijdens de vergisting in oktober liepen op tot 24 graden waardoor er mooie fruitsmaak werd losgemaakt uit de druiven.”

Toch is de wijn allerminst verkeerd, constateren we ook eind februari. De wijn ligt nog steeds sur lie die we die dag zelf met grote peddel mogen omroeren, een klusje dat elke week moet gebeuren. “Lie zijn de dode gistcellen, die echter nog tannines en fruitaromas van de druiven hebben opgeslagen en door omroeren en subtiel beluchten de wijn dus voller kunnen maken”, verklaart Philippe. “We gaan er mee door tot eind maart.”

Naast een ‘groot’ vat van 1200 liter (nou ja, groot, de gewone rode wijn zit in een vat van 30.000 liter..) was er een experiment met drie kleine glazen stolpflessen van 300 liter. Eentje zonder gist, eentje met biogist en eentje met industriële gist. “Alle drie de experimenten zijn mislukt”, zegt Philippe. “De hoeveelheden blijken toch te klein om er een stabiele wijn van te maken.”

Om ons een indruk te geven wat er allemaal mogelijk is, presenteert de gepassioneerde wijnmaker vervolgens een vijftal kleine flesjes. De eerste is de wijn rechtstreeks uit het grote vat, de volgende is verrijkt met superrijpe biotannines, de derde bevat Arabische gom en zo gaat het voort. Reuze interessant, maar bere-moeilijk om te proeven, laat staan om te beoordelen wat de uitwerking is op de langere termijn. We besluiten voorlopig de wijn lekker zijn gangetje te laten gaan en te zien wat moeder natuur voor onze biomerlot in petto heeft.

Wordt vervolgd! – eind april. Dan ook meer nieuws over de conventionele witte en rode wijn van Bellevue in de jaargang 2012

09 maart 2013

Bellevue-fauna op film vastgelegd

Dankzij onze buurman, ecoloog David, en zijn camera met bewegingssensor, beschikken we over een prachtige serie minifilmpjes en foto's van dieren die over het land van Bellevue rondscharrelen.

Een vos Reeën langs de Chardonnay
Een scharrelende das.. ..en een poepende das
Steenmarter in de achtertuin Everzwijntje (dat bijna de camera opvreet)
Ree langs de Chardonnay (2) Wilde genetkat


Wijngaardkrekel

Ook heeft buurman David op een avond in de Chardonnay de zang gehoord van een stuk of zes mannetjes van een zeldzame wijngaardkrekel. “Dat is een Rode Lijst-soort”, mailt David enthousiast. “Het diertje zit graag op naar het oosten gerichte hellingen, op droge grond. Het is zeer bedreigd, onder meer door intensieve wijnbouw. Prachtig dat hij dus op Bellevue zit. Hij is pas voor de tweede keer waargenomen in de grote provincie Aude.”

28 februari 2013

Ook de wijngaard is voorjaarklaar

Onder zware personele omstandigheden (twee flink geblesseerde wijngaardeigenaars) en soms heftige weersomstandigheden, is de wijngaard niettemin weer helemaal aan kant. Laat het voorjaar nu maar komen.

Hartverwarmend is de steun van bekende en onbekende vrienden die zich gedurende een weekje helemaal het schompes komen werken op de wijngaard. Het werk is voor ons intussen steeds meer een routinematige klus. Het moet alleen wel even gebeuren. Dat gebeurt sinds jaar en dag with a little help from our friends.

En dit jaar al helemaal. Vanwege ziekte en blessures kregen we nog nooit zoveel aanmeldingen en werkten we in de negenjarige geschiedenis van Bellevue nog nooit met zulke grote teams. Het record: één dag stonden we met dertien mensen tegelijk in het veld.

Dat mikken op de macht van het getal heeft natuurlijk het voordeel van de vele handen die het werk licht maken. Maar het weer moet wel meewerken. Met het eerste team liet de meteo van de wijngaard zich van zijn beste zijde zien. Onder fijne, haast lente-achtige omstandigheden stortten de mensen zich op de takken en draden op de 32 duizend planten op de acht hectare grote wijngaard.

We trokken alle, dit jaar voornamelijk door Abdel gesnoeide takken, met kracht uit de draden (de befaamde rammasse). Draden en palen die kapot bleken, vervingen we door nieuw materiaal, net als de mankerende spijkers. En we bonden de overgebleven loot die dit jaar de nieuwe vruchten gaat dragen, vast aan de draad (attache).

Alsof ze een wintersportvakantie achter de rug hadden, ging het eerste team haast bruin gebrand het vliegtuig in. En toen sloeg het weer om. Het tweede team kwam later die dag met een sneeuwjacht aan. De volgende dag lag er een dik pak sneeuw. Uit arrenmoede begonnen we daarom maar draden naar beneden te brengen, een karweitje dat eigenlijk tot het laatste klusje van het voorjaar behoort. Maar dit tweede team toonde grote veerkracht en inzet. Want in de wind- en sneeuwluwe stukjes van de gaard, maakten de acht mesdames evengoed een begin met de attache. En toen twee dagen later de temperaturen fors omhoog gingen, en de sneeuw snel verdween, ging de turbo er op en werd de opgelopen achterstand op het schema, snel goed gemaakt. De dames noteerden lange werkdagen waarin met haar achten twee hectare per dag (1000 planten per persoon) attacheerden.

Grote klasse, Gerrit, Joris, Afke, Elly, Marc en Molly, Herbert, Annemiek en Floris, opgevolgd door Nardy, Diny, Joke, Agnes, Louise, Marlies en Lucy!

Frilles

'Frilles' heten ze, en vooral de wijnrassen Cot en Chardonnay produceren ze in alle maten en soorten, én in grote hoeveelheden.

De rassen zijn gevoelig voor wind, breken snel en ontwikkelen daarom een soort van grijpertjes, die zich op wonderlijke wijze vastklampen aan draad, spijkers enzovoorts. Het lijken wel stevige handjes die zich vastgrijpen en zo de weerstand tegen de wind te vergroten. De rammasseurs hebben er een zware kluif aan.

30 oktober 2012

Oogst 2012: Minder opbrengst, kwaliteit nog onduidelijk

"C’est une catastrophe”, zegt buurman Benoit, “bijna 30 procent minder oogst dan vorig jaar!"

Nu was 2011 voor bijna iedereen een recordjaar, maar ook vergeleken met een normaal jaar vallen de opbrengsten dit jaar fors lager uit, gemiddeld vijftien tot twintig procent minder. Dat geldt voor de streek, en volgens de voorlopige prognoses ook voor heel Zuid-Frankrijk.

Ook Bellevue vormt geen uitzondering op de tegenvallende oogst, al gaan wij altijd meer voor de kwaliteit. Daarover valt nog weinig te zeggen, al staat vast dat het suikergehalte – een maat voor onder meer het alcoholgehalte – goed is.

Over de oorzaken van dit moeilijke oogstjaar is weinig met zekerheid te zeggen. Waarschijnlijk is het een cocktail van factoren: koud als het warm moet zijn, hitte bij behoefte aan koelheid. Watertekort als het moet regenen en omgekeerd. Daardoor ontstond een onregelmatige bloei en vruchtzetting en ook verlies aan knoppen. De natte mei- en junimaand zorgde voor veel druk van schimmel. En vlak voor de oogst ontstond hier en daar rotting en grijze schimmel doordat de rupsen van het ‘ver de grappe’ vlindertje gaatjes boren in de superrijpe druiven.

Het eerder genoemde ‘annee difficille’ is tot en met de oogst helaas uitgekomen….We gaan de wijn, zowel de witte als de rode, zorgvuldig volgen in zijn ontwikkeling en proeven. De eerste monsters zijn gearriveerd, recht uit het vat, ongefilterd, en, de rode wijn, amper uitgegist. De witte wijn is zeer licht van kleur, geurt naar abrikoos en peer en is zeer droog. De rode wijn ruikt naar rijpe kersen en smaakt veelbelovend.

10 oktober 2012

Handpluk Biomerlot

Allez, hop, daar ging die dan! Drie keer is scheepsrecht! Twee jaar afgewezen en nu 2012, ligt de oogst van ons kleine perceel merlot in een cuve op een aparte proefboerderij!

Het had wel enige voeten in aarde. Eenmaal groen licht, mikten we op het laatste weekend van september of het eerste weekend van oktober. Het werd het laatste weekend van september, precies één week na de proeverij. Reden: de schimmels rukten in hoog tempo op.

Aanvankelijk waren we niet overtuigd, vooral omdat onze zorgvuldig geselecteerde equipe juist dat weekend flinke veren moesten laten – twee leden konden helemaal niet, twee andere konden slechts twee dagen. Maar eens temeer bleek dat je met een wijngaard nu eenmaal geen ‘date’ kunt maken. Als er schimmel dreigt, moet je er staan. Vooruit, een dag respijt gaat nog, maar een week is funest.

Goed gemutst en vol enthousiasme kwamen wij aan op zaterdagochtend. In de middag wilden we direct beginnen. Maar dat ging niet door. Amper aangekomen, begon het te regenen na weken van droogte. Het hield bijna 12 uur non-stop aan. 40 mm in 12 uur! Modder overal en vooral veel schimmel.

Met plakkende schoenen en laarzen oogstten we in ruim drie dagen 1650 kilogram superrijpe biomerlot. We verloren veel tijd doordat we al enigszins door schimmel aangetaste druiven uit de tros knipten. En dan hadden we nog geluk dat Pascal en zijn dochter Morgan alle kratjes per quad (iets tussen een brommer en auto in) distribueerden en zondag bovendien enkele uren mee-oogsten.

Echter, nous sommes super-content. De eerste bio—oogst is minder dan gedacht, maar zit mooi in het vat. We krijgen een slordige 1000 flessen biowijn, met biogisten en zeer laag sulfiet. Zeer interessant is dat bij wijze van experiment drie andere mini-cuves van 300 liter meedoen. Eentje met biogist, maar zonder sulfiet. Eentje met industriële gist en sulfiet en eentje…… zonder sulfiet en zonder toevoeging gist. Die moet het hebben van de natuurlijke (wilde) gisten op de druivenschillen: een complete loterij.

Per maatbeker proefden we al één uur na vergisting de eerste impressies van het grote vat met biogist. Aan de alcohol zal het niet liggen, want het suikergehalte benaderde bijna de 13 graden.

Allez, hop, als het goed is, hebben we in 2013 een derde fles Bellevue in de aanbieding!

A continuer!

30 september 2012

Negende najaarsproeverij in De Baarsjes

Sommige mensen kwamen alweer voor de negende keer, andere waren er voor het eerst. De grote proeverij werd als gebruikelijk door meer dan honderd mensen bezocht, ditmaal in zorgcentrum Cordaan, in het gloednieuwe gebouw De Wending in de Amsterdamse Baarsjesbuurt.

Op zondagmiddag 23 september vernemen de toehoorders dat het afgelopen wijnjaar ‘une annee difficille’ is geweest op onze wijngaard en ze zagen de bijbehorende, soms schrijnende, beelden.

‘Een moeilijk jaar’, vanwege de grote en abrupte wisselingen tussen droogte en vocht en snelle veranderingen tussen hoge en lage temperaturen. Wanneer die veranderingen op het verkeerde moment vallen, ontstaan problemen met de vruchtzetting van de trosjes en ontstaan schimmelaanvallen van meeldauw.

We hebben er alles aan gedaan om de plaaggeesten van de wijngaard tegen te werken. Vast staat in elk geval dat de oogst behoorlijk lager zal uitvallen. Volgend jaar zullen we zien hoe de smaak uitvalt.

Op deze proeverij werd zowel de eerder dit jaar gelanceerde witte wijn als de nieuwe rode wijn van jaargang 2011, geurig en fruitig, in elk geval met smaak geproefd. Tussen de power-point vertoningen door was het als vanouds een geanimeerd geroezemoes tussen de vele bekenden en onbekenden. Verschillende mensen namen naast hun twee dozen die horen bij het wijnpakket, nog een extra doos mee naar huis.

.

04 september 2012

In memoriam: Lin Tabak

Na een ziekbed van een half jaar is op 27 augustus Lin Tabak overleden. Ze is slechts 59 jaar geworden.

Lin maakte jaren achtereen deel uit van de befaamde ‘krokusequipes’, die in het voorjaar een week op Bellevue werken. Lin legde zich toe op de ramasse, het met behoorlijke kracht taaie, gesnoeide takken uit de ijzerdraden trekken.

De meeste mensen doen dit zware werk in teamverband, ook om af en toe de rug te strekken, maar Lin werkte graag in haar eentje, aan de andere kant van het veld. Bijna altijd gekleed in het zwart leverde ze haar gevecht met de takken, in haar eigen dynamiek, met katachtige bewegingen.

Vaak werkte Lin nog door op het veld tot het al donker was en de meeste andere leden van de equipe al met een biertje voor de houtkachel zaten. Van Lin’s tomeloze energie hebben we dankbaar gebruik gemaakt.

De krokusequipe van Lin at steevast éénmaal in een restaurant in Carcassonne. Daar gingen we dan met één auto en één taxi naar toe, maar Lin ging hollend. Veertien kilometer in het donker, in het zwart gekleed. In het restaurant omkleden op het toilet en dan aanschuiven.

Tijdens die werkweken wordt er ’s avonds veel gediscussieerd over politiek, over de zorg, het milieu, noem maar op. Lin nam er gretig aan deel en ging daarna, niet zelden tot diep in de nacht, door om een artikel af te maken. Dat was Lin ten voeten uit: tegendraads, sociaal, eigenwijs, energiek, in een volstrekt eigen ritme.

Wij vinden het ongelofelijk en onvoorstelbaar dat ze er niet meer is. De ramasse op Bellevue zal nooit meer hetzelfde zijn.

Het Bellevue-team: Marijke, Maarten, Ief en René.